برای مهریه کجا اقدام کنم؟ راهنمای کامل و گام به گام مطالبه مهریه

برای مطالبه مهریه، ابتدا باید به دفترخانه ثبت ازدواج محل وقوع عقد مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه را مطرح نمایید. در صورت عدم پرداخت از سوی زوج در مهلت قانونی و در نبود اموال قابل توقیف از طریق اداره ثبت اسناد، می توانید با دریافت گواهی از اداره ثبت، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه خانواده ارائه دهید. آگاهی از مسیرهای قانونی و مراحل دقیق، برای احقاق حق مهریه، امری حیاتی است و این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی، به تشریح این مسیرها می پردازد.

مهریه به عنوان یک حق مالی شرعی و قانونی زن، از زمان جاری شدن عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد. این حق که می تواند به اشکال مختلفی نظیر وجه نقد، سکه، طلا، یا هر مال دیگر با ارزش مالی مشخص شود، پشتوانه اقتصادی و تضمینی برای زن در طول زندگی مشترک و پس از آن محسوب می شود. مطالبه مهریه، یک فرآیند حقوقی است که آگاهی از جزئیات آن، برای زنانی که قصد احقاق این حق خود را دارند، ضروری است. مسیرهای مطالبه مهریه، بسته به شرایط و نوع مهریه، متفاوت بوده و شامل مراحل اداری و قضایی می شود که درک صحیح از هر گام، می تواند از بروز چالش ها و اطاله دادرسی جلوگیری نماید. این راهنمای تخصصی، به بررسی تمامی ابعاد این فرآیند، از مراجعه اولیه به دفترخانه تا پیگیری در دادگاه خانواده، می پردازد تا مخاطبان با دیدگاهی روشن و اطلاعاتی مستند، گام های خود را در این مسیر بردارند.

حق مهریه و مسیرهای قانونی پیش رو

مهریه، مالی است که به موجب عقد نکاح، مرد مکلف به پرداخت آن به زن می شود. این حق، نه تنها ریشه در آموزه های دینی دارد، بلکه در قوانین مدنی ایران نیز به صراحت به آن اشاره شده و حمایت های لازم برای مطالبه و وصول آن پیش بینی گردیده است. شناخت ماهیت مهریه و مسیرهای قانونی پیش رو برای مطالبه آن، گام نخست برای هر زنی است که قصد دارد از این حق خود بهره مند شود. مطالبه مهریه می تواند از طریق دو مرجع اصلی صورت پذیرد: اداره ثبت اسناد و املاک و دادگاه خانواده. هر یک از این مراجع، دارای رویه ها و مراحل خاص خود هستند که در ادامه به تفصیل مورد بررسی قرار خواهند گرفت تا وضوح لازم برای انتخاب مسیر مناسب ایجاد شود.

مهریه چیست؟ انواع و زمان مطالبه آن

مهریه تعهدی مالی است که مرد در زمان عقد نکاح به زن می پردازد یا پرداخت آن را بر عهده می گیرد. این مال می تواند عین معین (مانند سکه، طلا، ملک)، منفعت (مانند حق سکونت) یا حتی کار معین باشد، مشروط بر اینکه دارای ارزش مالی و قابل تملک باشد. ماهیت و شرایط مهریه، تأثیر مستقیمی بر نحوه و زمان مطالبه آن دارد.

انواع مهریه

بر اساس توافق طرفین در زمان عقد نکاح، مهریه می تواند به دو نوع اصلی تقسیم شود که هر یک دارای آثار حقوقی متفاوتی در فرآیند مطالبه هستند:

مهریه عندالمطالبه

مهریه عندالمطالبه، رایج ترین نوع مهریه است و همان طور که از نامش پیداست، به محض جاری شدن عقد نکاح، زن مالک آن می شود و هر زمان که اراده کند، می تواند آن را از مرد مطالبه نماید. برای مطالبه این نوع مهریه، نیازی به اثبات تمکن مالی زوج نیست و زوج مکلف به پرداخت آن است. حتی در صورتی که زوج و زوجه زندگی مشترک خود را آغاز نکرده باشند یا در دوران عقد باشند، زن حق مطالبه کامل مهریه عندالمطالبه خود را دارد.

مهریه عندالاستطاعه

در مقابل مهریه عندالمطالبه، مهریه عندالاستطاعه قرار دارد. در این نوع مهریه، پرداخت آن منوط به اثبات تمکن مالی زوج توسط زوجه است. به این معنا که زن باید در مراجع قضایی، توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه را به اثبات برساند. اگر زوج توانایی مالی برای پرداخت مهریه را نداشته باشد، زن نمی تواند او را به پرداخت آن ملزم کند یا حکم جلب او را دریافت نماید. این نوع مهریه معمولاً با هدف کاهش فشار مالی بر مرد و ترویج ازدواج با مهریه های متناسب تر مورد استفاده قرار می گیرد.

چه زمانی می توان برای مطالبه مهریه اقدام کرد؟

حق مطالبه مهریه برای زن، با توجه به نوع مهریه و شرایط خاص، در زمان های مختلفی قابل اعمال است:

• پس از عقد نکاح: به محض اینکه عقد نکاح به صورت صحیح جاری شود، زن مالک مهریه می شود و حق مطالبه آن را پیدا می کند. این امر حتی اگر زندگی مشترک آغاز نشده باشد نیز صادق است، به ویژه در مورد مهریه عندالمطالبه.
• حین زندگی مشترک: زن می تواند در هر زمان در طول زندگی مشترک، حتی بدون قصد طلاق، مهریه خود را مطالبه کند.
• پس از طلاق: مهریه یکی از حقوق مالی زن است که پس از طلاق نیز قابل مطالبه و پیگیری است.
• در دوران عقد: در صورتی که زن و مرد در دوران عقد و پیش از شروع زندگی مشترک تصمیم به جدایی بگیرند، زن حق مطالبه مهریه را دارد. البته اگر زن باکره باشد، در صورت طلاق، نیمی از مهریه به او تعلق می گیرد.
• در صورت فوت زوج: مهریه دین ممتاز محسوب می شود و در صورت فوت زوج، زن می تواند مهریه خود را از ماترک (ارث) همسرش مطالبه کند، حتی اگر ماترک شامل اموالی باشد که ورثه دیگر نیز در آن سهم دارند.

گام به گام: مسیرهای قانونی مطالبه مهریه

مطالبه مهریه، فرآیندی چند مرحله ای است که بسته به شرایط و تصمیم زوجه، می تواند از طریق اداره ثبت یا دادگاه پیگیری شود. آشنایی با این مراحل، برای پیگیری مؤثر و کارآمد حق مهریه، از اهمیت بالایی برخوردار است.

گام اول: مراجعه به دفترخانه ثبت ازدواج

مطابق با قانون حمایت خانواده، در حال حاضر، اولین گام برای مطالبه مهریه، مراجعه به دفترخانه ای است که عقد ازدواج در آن ثبت شده است. این مرحله برای شروع فرآیند اجرایی مهریه از طریق ثبت، اجباری است و زوجه نمی تواند مستقیماً به دادگاه مراجعه کند.

مدارک لازم برای درخواست صدور اجراییه از دفترخانه

برای آغاز فرآیند در دفترخانه، زوجه باید مدارک زیر را همراه داشته باشد:

• اصل عقدنامه: این سند اصلی ترین مدرک برای اثبات مهریه و شرایط آن است. در صورت عدم دسترسی به اصل، رونوشت معتبر آن نیز قابل قبول است.
• اصل شناسنامه و کارت ملی زوجه: برای احراز هویت متقاضی ضروری است.
• ثبت نام در سامانه ثنا: برای ابلاغ های قضایی و اداری آتی، ثبت نام در این سامانه الزامی است.

مراحل دقیق در دفترخانه

پس از ارائه مدارک، مراحل زیر در دفترخانه طی می شود:

1. تنظیم درخواست: زوجه یا وکیل او، درخواست کتبی صدور اجراییه مهریه را تنظیم و به سردفتر ارائه می دهد.
2. بررسی توسط سردفتر: سردفتر مدارک و درخواست را بررسی می کند و در صورت صحت و تکمیل بودن، اقدام به صدور اجراییه می نماید.
3. ابلاغ به زوج: اجراییه صادر شده توسط دفترخانه، به نشانی زوج (مندرج در عقدنامه یا آخرین نشانی اعلام شده) ابلاغ می شود.
4. مهلت ۱۰ روزه: از تاریخ ابلاغ، زوج ۱۰ روز فرصت دارد تا نسبت به پرداخت مهریه یا توافق با زوجه اقدام نماید.

اگر دفترخانه ثبت ازدواج تغییر مکان داده یا تعطیل شده باشد، زوجه می تواند برای کسب اطلاعات جدید یا یافتن دفترخانه کفیل، به کانون سردفتران ازدواج و طلاق یا اداره ثبت اسناد و املاک محل مراجعه نماید.

گام دوم: پیگیری در اداره اجرای ثبت اسناد و املاک

در صورتی که زوج ظرف مهلت ۱۰ روزه ابلاغ شده از سوی دفترخانه، مهریه را پرداخت نکند یا با زوجه به توافق نرسد، زوجه می تواند پیگیری مطالبه مهریه را از طریق اداره اجرای ثبت اسناد و املاک ادامه دهد.

چه زمانی و چرا به اداره اجرای ثبت مراجعه می کنیم؟

مراجعه به اداره اجرای ثبت زمانی ضروری می شود که مهلت ۱۰ روزه دفترخانه به پایان رسیده و زوج هیچ اقدامی برای پرداخت مهریه انجام نداده باشد. این اداره، مسئول اجرای اسناد رسمی از جمله سند ازدواج است و می تواند با ابزارهای قانونی خود، به توقیف اموال و اعمال محدودیت ها برای زوج اقدام کند. مزیت اصلی این مسیر، سرعت نسبی آن نسبت به فرآیند قضایی و هزینه کمتر در مراحل اولیه است.

مراحل دقیق در اداره اجرای ثبت

فرآیند پیگیری در اداره اجرای ثبت شامل چندین گام کلیدی است:

1. تشکیل پرونده اجرایی و ثبت درخواست: زوجه با در دست داشتن اجراییه صادره از دفترخانه و مدارک شناسایی، به اداره اجرای ثبت محل مراجعه کرده و پرونده اجرایی تشکیل می دهد و درخواست توقیف اموال و یا ممنوع الخروجی زوج را مطرح می کند.
2. ممنوع الخروج کردن زوج:
   • شرایط: در صورتی که زوجه درخواست کند، اداره ثبت می تواند با رعایت تشریفات قانونی، زوج را از خروج از کشور ممنوع کند. این اقدام با هدف فشار بر زوج برای پرداخت مهریه صورت می گیرد.
   • مراحل: درخواست کتبی زوجه برای ممنوع الخروجی به اداره ثبت ارائه می شود و پس از بررسی، دستور ممنوع الخروجی صادر و به مراجع ذی ربط (مانند پلیس گذرنامه) ابلاغ می گردد.
   • نکات کلیدی و تفاوت با دادگاه: ممنوع الخروجی از طریق ثبت، معمولاً سریع تر از دادگاه انجام می شود و برای هر میزان از مهریه (بدون محدودیت ۱۱۰ سکه) قابل اعمال است. اما در دادگاه، ممنوع الخروجی ممکن است پس از صدور حکم قطعی و در شرایط خاص صورت پذیرد.
3. توقیف اموال زوج:
   • نحوه معرفی اموال: زوجه می تواند هرگونه مال منقول (مانند خودرو، حساب بانکی، سهام، حقوق) و غیرمنقول (مانند ملک، زمین) متعلق به زوج را به اداره ثبت معرفی کند. معرفی دقیق مشخصات اموال (پلاک ثبتی ملک، شماره حساب بانکی، شماره شاسی خودرو) در تسریع فرآیند بسیار مؤثر است.
   • درخواست استعلام اموال: در صورتی که زوجه از اموال زوج اطلاع دقیقی نداشته باشد، می تواند از اداره ثبت درخواست کند تا از مراجع ذی صلاح مانند راهور (برای خودرو)، بانک مرکزی (برای حساب های بانکی) و اداره ثبت اسناد (برای املاک) استعلام بگیرد.
   • نکات مربوط به توقیف انواع مهریه: فرآیند توقیف برای وجه نقد (با مسدود کردن حساب)، سکه (با توقیف معادل آن یا خود سکه) و ملک (با توقیف سند یا پلاک ثبتی) متفاوت است.
4. مستثنیات دین چیست؟

   برخی از اموال، مطابق ماده ۲۴ قانون محکومیت های مالی، جزء مستثنیات دین محسوب می شوند و حتی در صورت بدهکاری، قابل توقیف برای پرداخت مهریه نیستند. این اموال برای حفظ حداقل زندگی آبرومندانه مدیون و افراد تحت تکفل وی ضروری هستند. از جمله این مستثنیات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

   • منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ علیه در حالت اعسار او باشد.
   • اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکومٌ علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
   • آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم ٌعلیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره می شود.
   • کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنها.
   • وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
   • تلفن مورد نیاز مدیون.
   • مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد.
5. اقدامات در صورت عدم یافتن مال: اگر پس از استعلامات و جستجو، هیچ مالی از زوج برای توقیف پیدا نشود، اداره اجرای ثبت پس از گذشت دو ماه (برای پرونده هایی که اموال شناسایی شده و به نتیجه نرسیده) یا شش ماه (برای پرونده هایی که هیچ مالی شناسایی نشده)، گواهی مبنی بر عدم شناسایی مال صادر می کند. زوجه می تواند با در دست داشتن این گواهی، برای مطالبه مهریه به دادگاه خانواده مراجعه نماید.

گام سوم: مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده

مراجعه به دادگاه خانواده برای مطالبه مهریه، معمولاً پس از ناکامی در فرآیند اجرای ثبت یا در موارد خاصی که از ابتدا امکان مراجعه مستقیم به دادگاه وجود دارد، صورت می گیرد. این مسیر، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی آغاز می شود.

چه زمانی می توان مستقیماً به دادگاه مراجعه کرد؟

در گذشته، در برخی شرایط خاص می توانستند مستقیماً به دادگاه مراجعه کنند. اما در حال حاضر، رویه قضایی و قانونی ایجاب می کند که ابتدا از طریق دفترخانه و اداره ثبت اقدام شود. مراجعه مستقیم به دادگاه اغلب پس از دریافت گواهی عدم شناسایی مال از اداره ثبت امکان پذیر است. البته، در مواردی که مهریه عندالاستطاعه باشد و نیاز به اثبات تمکن مالی زوج باشد، یا در صورت فوت زوج و مطالبه مهریه از ماترک، ممکن است از ابتدا دادگاه صلاحیت رسیدگی را داشته باشد.

مراحل دقیق در دادگاه

پیگیری مطالبه مهریه از طریق دادگاه شامل مراحل زیر است:

1. ثبت دادخواست مطالبه مهریه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی:

   این دفاتر، نقطه ورود تمامی دعاوی حقوقی به سیستم قضایی هستند. زوجه می تواند با مراجعه به این دفاتر یا از طریق سامانه الکترونیکی، دادخواست مطالبه مهریه را ثبت کند. مزیت این روش، تسریع در فرآیند، کاهش تردد و امکان پیگیری آنلاین پرونده است. برای ثبت دادخواست، زوجه باید در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد.

2. مدارک لازم برای دادخواست:
   • مدارک شناسایی زوجه (شناسنامه و کارت ملی).
   • اصل یا رونوشت مصدق عقدنامه.
   • گواهی عدم شناسایی مال از اداره ثبت (در صورت مراجعه از طریق ثبت).
   • لایحه دادخواست (شرح خواسته و دلایل حقوقی).
3. درخواست تامین خواسته:

   یکی از مهمترین اقدامات در دادگاه، درخواست تامین خواسته است. تامین خواسته به معنای توقیف فوری اموال زوج، پیش از ابلاغ دادخواست به او، برای جلوگیری از احتمال فرار از دین و انتقال اموال است. این درخواست به دادگاه ارائه می شود و در صورت پذیرش، دادگاه دستور توقیف اموال مشخص شده را صادر می کند. این اقدام می تواند شانس وصول مهریه را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

4. اعسار زوج از پرداخت مهریه:

   زوج می تواند پس از محکومیت به پرداخت مهریه، با ارائه دادخواست اعسار، ادعا کند که توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارد و تقاضای تقسیط آن را نماید. برای اثبات اعسار، زوج باید دو شاهد معتبر معرفی کند که به وضعیت مالی او آگاه هستند. دادگاه با بررسی مستندات و شهادت شهود، میزان پیش قسط و اقساط ماهانه را تعیین می کند. اثبات ملائت (تمکن مالی) زوج توسط زوجه در مقابل ادعای اعسار، بسیار مهم است.

5. قانون جدید مهریه ۱۱۰ سکه:

   بر اساس قانون حمایت خانواده، صدور حکم جلب (بازداشت) برای مهریه، صرفاً تا سقف ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن به نرخ روز امکان پذیر است. به این معنا که اگر مهریه زن بیش از ۱۱۰ سکه باشد و زوج توانایی پرداخت مازاد بر این میزان را نداشته باشد، برای آن مقدار مازاد، حکم جلب صادر نخواهد شد. برای مطالبه مازاد بر ۱۱۰ سکه، زوجه باید توانایی مالی (ملائت) زوج را به اثبات برساند. در صورت پرداخت ۱۱۰ سکه یا تقسیط و پرداخت اقساط آن، زوج دیگر بابت مابقی مهریه جلب نخواهد شد، مگر اینکه زوجه بتواند اموال دیگری از او برای توقیف معرفی کند.

6. رفع ممنوع الخروجی زوج از طریق دادگاه:

   در صورتی که زوج ممنوع الخروج شده باشد و حکم تقسیط مهریه صادر شود، وی می تواند پس از پرداخت پیش قسط و معمولاً چند قسط از مهریه، از طریق دادگاه درخواست رفع ممنوع الخروجی خود را ارائه دهد. دادگاه با بررسی مستندات و اطمینان از حسن نیت زوج، نسبت به رفع این محدودیت اقدام می نماید.

7. ملاک محاسبه قیمت سکه:

   یکی از سوالات رایج در مورد مهریه سکه، ملاک محاسبه قیمت آن است. طبق رویه قضایی، ملاک محاسبه قیمت سکه، قیمت روز وصول مهریه است، نه قیمت روز عقد یا قیمت روز ارائه دادخواست. این امر به معنای حفظ ارزش واقعی مهریه برای زوجه است.

هزینه ها و نکات تکمیلی در مطالبه مهریه

مطالبه مهریه، علاوه بر فرآیندهای حقوقی، مستلزم پرداخت هزینه هایی نیز هست که آگاهی از آنها برای برنامه ریزی مالی و حقوقی ضروری است. همچنین، نکات تکمیلی و هشدارهای حقوقی وجود دارد که رعایت آنها به زوجه در احقاق حق خود یاری می رساند.

هزینه های مطالبه مهریه

هزینه های مطالبه مهریه بسته به مسیر انتخابی (ثبت یا دادگاه) و میزان مهریه متفاوت است:

هزینه ها در اداره ثبت:
هزینه ها در اداره ثبت، عمدتاً شامل «نیم عشر دولتی» است که معادل یک بیستم کل مبلغ مهریه می باشد. این هزینه در صورتی از زوجه اخذ نمی شود که پرونده به صلح خاتمه یابد یا زوجه مهریه خود را ببخشد. در غیر این صورت، در صورت وصول مهریه، این نیم عشر از زوج دریافت می شود.

هزینه ها در دادگاه:
در دادگاه، هزینه دادرسی بر اساس درصدی از مبلغ مهریه مطالبه شده تعیین می شود. این درصد در مراحل مختلف دادرسی (بدوی، تجدیدنظر و واخواهی) متفاوت است. اگر زوجه توانایی پرداخت این هزینه ها را نداشته باشد، می تواند همزمان با دادخواست مطالبه مهریه، درخواست «اعسار از هزینه دادرسی» را نیز ارائه دهد که در صورت پذیرش، از پرداخت آن معاف می شود یا به صورت اقساطی پرداخت می کند.

چه کسی هزینه ها را پرداخت می کند؟
در اصل، هزینه های دادرسی و اجرایی بر عهده کسی است که در دعوی محکوم می شود (در اینجا، زوج). اما در بسیاری از موارد، زوجه در ابتدا این هزینه ها را پرداخت می کند و پس از صدور حکم به نفع او، می تواند از زوج مطالبه نماید. حق الوکاله وکیل نیز جزو هزینه هایی است که در صورت استخدام وکیل، باید توسط موکل پرداخت شود.

عامل	توضیحات
روش اجرا	دفترخانه و ثبت: معمولاً کمتر (نیم عشر) – دادگاه: بیشتر (درصدی از مهریه)
میزان مهریه	هرچه مبلغ مهریه بیشتر باشد، هزینه های دادرسی نیز افزایش می یابد.
نوع مهریه	مهریه عندالمطالبه: روند ساده تر و احتمالاً هزینه های اولیه کمتر.
	مهریه عندالاستطاعه: ممکن است نیاز به هزینه های کارشناسی برای اثبات تمکن مالی داشته باشد.
پیچیدگی پرونده	وجود اختلاف در مورد میزان مهریه یا تمکن مالی زوج، می تواند هزینه ها را افزایش دهد.
انتخاب وکیل	حق الوکاله وکیل، یک هزینه جداگانه است که بسته به تعرفه وکیل و پیچیدگی پرونده تعیین می شود.

مطالبه همزمان نفقه و اجرت المثل

زن این حق را دارد که علاوه بر مهریه، به صورت همزمان یا جداگانه، نفقه (اعم از نفقه گذشته و حال) و اجرت المثل ایام زوجیت خود را نیز مطالبه کند. نفقه، شامل هزینه های خوراک، پوشاک، مسکن و سایر نیازهای متعارف زن است که بر عهده مرد است. اجرت المثل نیز مبلغی است که بابت کارهایی که زن در منزل شوهر و به دستور او انجام داده (و شرعاً بر عهده او نبوده)، در صورت عدم قصد تبرع (مجانی انجام دادن)، به او تعلق می گیرد. مطالبه همزمان این حقوق، به زن این امکان را می دهد که به صورت جامع تر، به حقوق مالی خود دست یابد.

نقش و اهمیت وکیل متخصص مهریه

با توجه به پیچیدگی های قوانین و رویه های قضایی مربوط به مهریه، بهره گیری از خدمات یک وکیل متخصص مهریه می تواند بسیار کمک کننده باشد. وکیل متخصص با آگاهی کامل از قوانین و تجربه در پرونده های مشابه، می تواند فرآیند مطالبه مهریه را تسریع بخشد، از بروز اشتباهات حقوقی جلوگیری کند، و با ارائه مشاوره های تخصصی، بهترین استراتژی را برای موکل خود انتخاب نماید. حضور وکیل، همچنین می تواند استرس ناشی از پیگیری پرونده را برای زوجه کاهش دهد.

نکات و هشدارهای حقوقی

• انتقال اموال توسط زوج برای فرار از دین: در صورتی که زوج پس از اطلاع از مطالبه مهریه و با قصد فرار از پرداخت دین، اموال خود را به نام اشخاص دیگر منتقل کند، این اقدام می تواند از طریق دادگاه (دعوای صوری بودن معامله یا انتقال به قصد فرار از دین) مورد پیگرد قرار گیرد. اثبات این موضوع، نیازمند شواهد و مستندات قوی است و ممکن است با چالش هایی همراه باشد.
• اثر مطالبه مهریه بر روابط زناشویی: مطالبه مهریه، به خصوص در زمان حیات مشترک، می تواند تأثیرات روانی عمیقی بر روابط زوجین گذاشته و صمیمیت بین آن ها را کاهش دهد. تصمیم برای این اقدام، باید با در نظر گرفتن تمامی جوانب و پیامدهای آن اتخاذ شود.
• فوت زوج و مهریه: در صورت فوت زوج، مهریه دین ممتازه محسوب می شود و زن می تواند آن را از ماترک (اموال به جای مانده) زوج مطالبه کند. این حق حتی اگر ورثه دیگر نیز در ماترک سهم داشته باشند، پابرجاست.
• شرایط خاص مهریه در عقد موقت: در عقد موقت نیز مهریه به زن تعلق می گیرد. اما برای اجرای مهریه از طریق ثبت، نیازمند سند رسمی نکاح موقت است. در صورتی که عقد موقت به صورت سند عادی باشد، مطالبه مهریه از طریق دادگاه امکان پذیر است.
• آیا می توان مهریه را اجرا گذاشت و زندگی را ادامه داد؟ بله، از لحاظ قانونی، مطالبه مهریه الزامی به طلاق یا جدایی ندارد و زن می تواند در طول زندگی مشترک نیز مهریه خود را مطالبه و پیگیری کند. تشخیص اینکه این اقدام به صلاح زندگی مشترک است یا خیر، بر عهده خود زوجه است.

نتیجه گیری: اقدام آگاهانه برای احقاق حق

مسیر مطالبه مهریه، فرآیندی حقوقی با پیچیدگی های خاص خود است که نیازمند آگاهی، صبر و دقت فراوان است. از مراجعه اولیه به دفترخانه ثبت ازدواج برای صدور اجراییه، تا پیگیری در اداره ثبت اسناد برای توقیف اموال و در نهایت، رجوع به دادگاه خانواده برای طرح دادخواست و رسیدگی قضایی، هر گام اهمیت ویژه ای دارد. شناخت دقیق انواع مهریه، مدارک مورد نیاز، هزینه های مربوطه و قوانین حمایتی نظیر سقف ۱۱۰ سکه برای حکم جلب و مستثنیات دین، می تواند زن را در احقاق کامل حق خود یاری رساند.

دانش حقوقی صحیح، نه تنها به زن در مواجهه با چالش های احتمالی کمک می کند، بلکه او را قادر می سازد تا با اطمینان و قاطعیت بیشتری از حقوق قانونی و شرعی خود دفاع کند. در پرونده های حقوقی، به ویژه در دعاوی خانواده، پیچیدگی ها و ظرایف قانونی فراوان است. برای اطمینان از طی شدن صحیح فرآیندها و دستیابی به بهترین نتیجه، توصیه می شود پیش از هر گونه اقدامی، با وکلای متخصص در حوزه دعاوی خانواده مشورت نمایید. این مشاوره ها می توانند راهگشا بوده و از اتلاف وقت و انرژی و بروز خطاهای حقوقی جلوگیری کنند. با گام های آگاهانه و حمایت تخصصی، احقاق حق مهریه به یک فرآیند قابل مدیریت و موفقیت آمیز تبدیل خواهد شد.