چکاپ کامل بدن برای سرطان چگونه است؟
نتایج آزمایشات خون که برا یتشخیص سرطان انجام می‌شوند، به چه معناست؟
نتایج آزمایش باید با دقت تفسیر شوند زیرا عوامل متعددی می‌توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند، مانند تغییرات در بدن شما یا حتی آنچه می‌خورید. در دکتر تسکین بطور کامل در این مورد صحبت شده است.
علاوه بر این، به خاطر داشته باشید که شرایط غیر سرطانی گاهی اوقات می‌تواند باعث نتایج غیر طبیعی آزمایش شود. در موارد دیگر، ممکن است سرطان وجود داشته باشد حتی اگر نتایج آزمایش خون طبیعی باشد. این بدان معناست که تناسل آزمایش کاذب باشند.
پزشک نتایج آزمایش شما را بررسی می‌کند تا تعیین کند که آیا سطح هورمونها، سلول‌ها و تمامی موارد موجود در بدن شما که در اثر سرطان دستخوش تغییر می‌شوند در محدوده طبیعی قرار دارد یا خیر. یا پزشک ممکن است نتایج شما را با نتایج آزمایشات فعلی را با آزمایشاتی که در گذشته انجام داده‌اید، مقایسه کند.
قدم بعدی چیست؟
اگرچه آزمایش خون و ادرار و یا چکاپ پزشکی می‌تواند به پزشک سرنخ بدهد، اما معمولاً آزمایش‌های دیگری برای تشخیص سرطان لازم است. برای اکثر انواع سرطان، بیوپسی (روشی برای بدست آوردن نمونه‌ای از سلول‌های مشکوک برای آزمایش) معمولاً برای تشخیص قطعی لازم است.
در برخی موارد، سطوح تومور مارکرها در طول زمان کنترل می‌شود. پزشک شما ممکن است طی چند ماه آزمایش پیگیری را تعیین کند. نشانگرهای توموری اغلب پس از تشخیص سرطان مفید هستند. پزشک شما ممکن است از این آزمایشات برای تعیین اینکه آیا سرطان شما به درمان پاسخ می‌دهد یا سرطان در حال رشد است، استفاده کند. در بیشتر موارد، پس از اتمام درمان سرطان، استفاده از آزمایش خون برای مراقبت و بررسی عدم بازگشت سرطان مفید نیست.
سایر آزمایش‌هایی که به تشخیص سرطان کمک می‌کنند
علاوه بر آزمایش خون، انجام آزمایشات دیگری نیز برای تشخیص سرطان ضروری است. این آزمایشات به دو دسته تست بافت و تست ادرار تقسیم می‌شوند. آزمایشات مربوط به تست بافت عبارتند از:
این آزمایش برای تشخیص و طبقه بندی برخی از سرطان‌ها مانند لوسمی و لنفوم و برای ارزیابی خطر عود استفاده می‌شود. فلوسایتومتری همچنین ممکن است به عنوان بخشی از فرآیند پیوند سلول‌های بنیادی مورد استفاده قرار گیرد.
فلوسیتومتری خواص سلول‌ها را در ، غدد لنفاوی یا خون اندازه گیری می‌کند. نمونه ابتدا با آنتی بادی‌های مخصوص درمان شده و از مقابل پرتو لیزر عبور می‌کند. اگر آنتی بادی‌ها به سلول‌ها متصل شوند، سلول‌ها تغییر می‌کنند. وجود برخی مواد یا آنتی ژن‌ها در سطح سلول‌ها ممکن است به شناسایی نوع سلول کمک کند.
فلوسیتومتری نیز ممکن است برای اندازه گیری میزان DNA در سلول‌های سرطانی استفاده شود. در این مورد، سلول‌ها با رنگ‌های مخصوص حساس به نور که با DNA واکنش نشان می‌دهند، درمان می‌شوند. برای بیماران مبتلا به سرطان سینه، پروستات یا مثانه، مقدار غیر طبیعی DNA ممکن است نشان دهنده عود سرطان باشد. برای اطلاع از کلیک کنید.
ممکن است در تشخیص سرطان مفید باشد. این نوع آزمایش تشخیصی، اجزای ادرار شما را اندازه گیری می‌کند ، از جمله:
- قندها
- پروتئین‌ها
- گلبولهای قرمز و سفید
این می‌تواند به تشخیص وجود برخی سرطان‌ها کمک کند. آزمایش سلول‌های موجود در نمونه ادرار سیتولوژی ادرار نامیده می‌شود. سرطان مثانه واضح ترین نوع سرطانی است که از این طریق تشخیص داده می‌شود، اما سلول‌های سرطانی کلیه، پروستات و دهانه رحم نیز ممکن است از طریق آزمایش ادرار تشخیص داده شوند. برای کلیک کنید.
علاوه بر این، در صورت مشکوک بودن به میلوم متعدد، تجزیه ادرار برای جستجوی پروتئین میلوم در ادرار انجام می‌شود. در صورت تشخیص این پروتئین، آزمایش اضافی ادرار به نام الکتروفورز پروتئین ادرار (UPEP) و ایمونوفیکساسیون ادرار، احتمالاً انجام می‌شود. با بیشتر آشنا شوید.
چکاپ چیست؟
چکاب به معنای بررسی های پزشکی و معاینات خاص با توجه به سن و جنس افراد است که توسط پزشک متخصص انجام می شود که در زنان و مردان متفاوت می باشد. می توان گفت چکاپ نوعی است.قبل از آنکه به انواع چکاپ های مهم سرطان زنان و مردان بپردازیم لازم است تا سرطان های شایع در میان این افراد را بشناسیم و با علائم آن ها آشنا شویم.
انواع سرطان های شایع در زنان:
شایع ترین سرطان در میان زنان جهان، یا همان سرطان پستان است. بعد از آن و ریه جزو شایع ترین سرطان ها می باشد. سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در میان زنان جهان و دومین سرطان شایع در میان زنان ایرانی است.
بعد از آن سرطان های تیروئید، رحم، معده و تخمدان در رده های بعدی قرار دارند. زنان در سنین مختلف زمینه ابتلا به انواع مختلف سرطان را دارند اما می توانند با انجام چکاپ های منظم به تشخیص زود هنگام آن ها کمک کرده و با درمان به موقع و درست آن، به راحتی سرطان را شکست داده و به ادامه زندگی خود بپردازند. در ادامه به انواع چکاپ زنان می پردازیم. همچینین در مورد سندروم تخمدان پلی کیستیک pco
چکاپ های مهم زنان برای تشخیص انواع سرطان های شایع:
۱)ماموگرافی؛ اکثر خانم ها به سرطان سینه مبتلا می شوند. اگرچه شانس ابتلا به این بیماری در کسانی که سابقه خانوادگی و ژنتیکی دارند بیشتر است. اما خانم های چاق و کم تحرک، کسانی که قبلا سرطان سینه داشتند و دوباره عود کرده و نیز کسانی که اولین زایمانشان بعد از سی سالگی است باید این چکاپ را انجام دهند بهتر است خانم های بالای ۲۵سال سالانه یکبار به پزشک متخصص مراجعه کرده و معاینه شوند.نحوه انجام ماموگرافی؛ مامو گرافی نوعی تصویر برداری اشعه x از بافت پستان برای بررسی وجود یا عدم وجود سلول های سرطانی است.
۲)آزمایش پاپ اسمیر؛ تست تشخیصی برای غربالگری سرطان سرویکس یا همان سرطان دهانه رحم می باشد و برای تشخیص زود هنگام بیماری موثر است.
نحوه انجام تست پاپ اسمیر؛ پزشک متخصص با یک اسپکلوم دهانه واژن را باز نگه می دارد و با ابزار ویژه ای به نام اسپاچولا از سلول های دهانه رحم نمونه گرفته و برای بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی می فرستد. اگر زود تشخیص داده شود درمان قطعی و موثرتری خواهد داشت. خانم های متاهل باید سالانه یکبار تست پاپ اسمیر را انجام دهند اما اگر مبتلا به زگیل تناسلی می باشند باید زودتر این تست را انجام دهند تا از ابتلا به سرطان سرویکس پیشگیری کنند.
۳)کولونوسکوپی؛ یک راه کار ساده و قطعی برای تشخیص سرطان روده بزرگ و راست روده می باشد. شما می بایست این چکاپ را جدی بگیرید و اگر علائمی مثل خون در مدفوع، درد شکمی در هنگام نشستن روی صندلی و اسهال یا یبوست دارید، بدون اتلاف وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
نحوه انجام کولونوسکوپی؛ یک لوله که مجهز به سیستم فیلمبرداری است وارد فضای روده شده و بررسی انواع توده و پولیپ ها را انجام می دهد. و پزشک بر این اساس تشخیص قطعی می دهد. سرطان روده بزرگ اگر به موقع تشخیص داده شود درمان آن هم ساده تر و بهتر خواهد بود.
۴)سی تی اسکن و عکس از قفسه سینه؛ یک راه ساده برای تشخیص یکی دیگر از سرطان های شایع، یعنی سرطان ریه می باشد.
انواع سرطان های شایع در مردان :
سرطان ریه، شایع ترین سرطان در میان مردان جهان است. بعد از آن ، روده بزرگ و معده جزو شایعترین سرطان های مردان جهان می باشند. سرطان های کبد و مثانه در رده های بعدی شیوع در میان مردان قرار دارند. سرطان پوست یکی از سرطان های شایع در میان مردان ایرانی است.معمولا آقایان کمتر از خانم ها به چکاپ و بررسی های پزشکی اهمیت می دهند و همین عامل باعث افزایش سرطان در مردان نسبت به زنان شده است.
چکاپ های مهم مردان برای تشخیص انواع سرطان های شایع مردان:
۱)چکاپ پوستی؛ بررسی و معاینه پوست توسط پزشک متخصص مخصوصا در افرادی که در خانواده سابقه سرطان پوست دارند یا از بچگی و سنین کم دچار آفتاب سوختگی شده اند برای پیشگیری از این بیماری بسیار مفید است.
۲)آزمایش PSA یا آزمایش آنتی خاص پروستات؛ آمارها نشان می دهد که از هر ۷ مرد یک نفر به سرطان پروستات مبتلا می شود، پس جزو سرطان های شایع است. آزمایش خون برای PSA همراه با معاینات مخصوص در ناحیه مقعد به تشخیص زود هنگام و درمان به موقع آن کمک می کند. معمولا اگر کسی زمینه ژنتیکی دارد باید از سن چهل سالگی این تست را انجام دهد، در غیر این صورت باید از ۵۰ سالگی به بعد هرسال یک بار تست PSA را انجام دهد.
۳) کولونوسکوپی؛ این کار بهترین و قطعی ترین راه برای تشخیص سرطان روده بزرگ است. آقایان باید هر سه سال یکبار این آزمایش را انجام دهند اما اگر زمینه ژنتیکی ابتلا به این بیماری را دارند باید کولونوسکوپی را از سن ۵۰سالگی شروع کنند و براساس نتایج آن هر سه سال و یا ده سال یکبار دوباره انجام دهند. نحوه انجام آن را در قسمت قبلی به طور کامل توضیح داده ایم.
۳)سی تی اسکن و عکس سینه؛ برای غربالگری سرطان ریه که شایع ترین سرطان در آقایان می باشد استفاده می شود به خصوص در افرادی که سیگاری هستند چرا که ابتلا به سرطان ریه با سیگار کشیدن رابطه مستقیم دارد و درصد بالایی از افراد سیگاری به سرطان ریه مبتلا می شوند. اگر افراد سیگاری در دهان و زبان خود لکه های سفید رنگ ببینند حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. اگر سیگاری هستید باید از ۴۰ سالگی به بعد هر سال ریه خود را توسط پزشک متخصص و عکس سی تی اسکن معاینه کنید. چرا که تشخیص سرطان ریه مرحله ای است.
اما درد هایی که باید جدی گرفت!
سعی کردیم تا شما را با شایع ترین و مهم ترین سرطان مردان و زنان آشنا کنیم و چکاپ های ساده اما مهم این بیماری ها را هم به شما معرفی کنیم تا با انجام این چکاپ ها به تشخیص زود هنگام بیماری کمک کنید تا درمان موثرتری هم داشته باشید.
اما اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که به چکاپ و سلامت خود اهمیت چندانی نمی دهید و تا دچار درد خاصی نشوید به فکر دکتر رفتن نیستید، اکنون با معرفی دردهایی که باید حتما جدیشان گرفت و سریع به پزشک متخصص مراجعه کنید می پردازیم. بیشتر دردها نشانه سرطان نیستند اما اگر دردی مداوم و بدون دلیل خاصی وجود داشت حتما به پزشک مراجعه کنید.
برخی از علائمی که ممکن است نشان دهنده سرطان باشد :
- کاهش وزن سریع و بدون دلیل؛ برخی از افراد بدون استفاده از هیچ رژیم خاصی ناخواسته کاهش وزن شدیدی دارند که این می تواند خطرناک باشد و باید فورا به پزشک متخصص جهتلازم مراجعه کنند.
- نفخ کردن؛ خیلی از زنان دچار نفخ می شوند که اگر همراه با درد شکم و لگن باشد می تواند نشان از سرطان تخمدان باشد پس حتما جدی بگیرید و به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- تغییر در سینه ها؛ اکثر خانم سینه خود را از نظر وجود توده بررسی می کنند اما باید بگوییم که تغییر رنگ، قرمز شدن و ضخیم شدن پوست در این محل هم می تواند پیش آگهی خطرناکی از سرطان سینه باشد.پس حتما باید دقیق تر توسط متخصص معاینه شود.
- خونریزی غیر عادی و شدید؛ خانم هایی که قبل از عادت ماهانه یا بعد از آن دچار خونریزی های ناگهانی و شدید می شوند حتما باید برای معاینه بیشتر به پزشک متخصص مراجعه کنند.
- تغییرات ظاهری در پوست؛ تغییر در تعداد و اندازه خال ها می تواند پیش آگهی از یک بیماری پوستی خطرناک همچون سرطان باشد که باید بیشتر بررسی شود.
- خون مخفی یا وجود خون در مدفوع؛ به شدت مهم است که باید توسط پزشک متخصص بررسی شود چون می تواند ناشی از سرطان روده باشد.
- بزرگ شدن غیر عادی غدد لنفاوی؛ غدد لنفاوی در اطراف صورت، گردن و زیر بغل وجود دارند. اگر تغییری در اندازه آن مشاهده کردید باید به پزشک برای معاینه بیشتر مراجعه نمایید.
- تب؛ اگر به آنفلونزا مبتلا نشده اید و ناگهان تب کرده اید این تب می تواند یک زنگ خطر برای گسترش سرطان باشد که البته همه این ها با معاینه و انجام آزمایشات مربوطه مشخص می شوند.
- سرفه مداوم، خس خس و تنگی نفس؛ می توانند نشانه سرطان ریه باشند اما باید پزشک تشخیص قطعی بدهد.
آزمایشات تشخیص سرطان:
برای درمان ، پیشگیری، و حتی پیگیری درمان تست های مختلفی درخواست می شود. این آزمایشات براساس علائم بیمار ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. اما آزمایشات تشخیص سرطان رایج شامل موارد زیر می باشد:
آزمایش شمارش کامل سلول های خونی یا CBC:
آزمایش CBC یک غربالگری برای انجام آزمایشات تشخیص سرطان به شمار می رود. غربالگری به تشخیص و شناسایی زودهنگام سرطان کمک می‌کند. غربالگری سرطان عبارت است از مجموعه‌ای از تست‌های پزشکی که اگر پاسخ تست غربالگری منفی بود، خیال فرد آزمایش دهنده آسوده می‌گردد، اما اگر پاسخ مثبت بود دال بر وجود سرطان نیست، بلکه فرد را ملزم به انجام آزمایش‌های تکمیلی و پیگیری می‌نماید.
چنانچه در آزمایش‌ها تکمیلی نیز وجود سرطان تأیید شد به دلیل تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری جای هیچ گونه نگرانی برای فرد نیست چرا که اساساً هدف اصلی انجام غربالگری این است که سرطان را در مراحل اولیه یعنی زمانی که هیچ علائم و نشانه‌ای ندارد، شناسایی کند که به دنبال این تشخیص به هنگام پروسه درمان کوتاه‌تر و در دسترس تر و نتیجه‌بخش‌تر خواهد بود.
یک آزمایش رایج و ساده می باشد که در آن سلول های خونی بررسی و شمارش می شوند. در سرطان ها ممکن است تعداد سلول های خونی افزایش یا کاهش یابند بنابراین از آزمایش CBC به عنوان یک آزمایش غربالگری استفاده می شود.
اندازه گیری اسید فسفاتاز:
اسید فسفاتاز در بسیاری از بافتهاء شامل کبد، گلبولهای قرمز، مغز استخوان و پلاکتها یافت می شود. بالاترین سطح آن در غده پروستات و در ایزوآنزیم PAP یافت می شود. معمولا (و نه همیشه) سطوح افزایش یافته در بیمارانی که مبتلا به سرطان پروستات از نوع متاستاز داده به خارج از کپسول و سایر بخش های بدن، به خصوص استخوان هستند؛ دیده می شود. درجه افزایش سطح آن نشان دهنده میزان گسترش بیماری است.
در گلبولهای سفید خون (بالاخص منوسیتها و لنفوسیتها نیز سطوح بالایی از اسید فسفاتاز وجود دارد. به همین دلیل می توان از آن برای تشخیص مرحله بالینی بیماریهای لنفوپرولیفراتیو و لوسمی سلول مویی کمک گرفت. در مردان، یک دوم کل اسید فسفاتاز (نزدیک به کل PAP) در غده پروستات یافت می شود. مقادیر کمتری در کبد، طحال، سلول های خونی و مغز استخوان وجود دارد. در زنان، كل اسید فسفاتاز از کبد، سلول های خونی و پلاکت ها ناشی می شود.
تومور مارکرها برای آزمایشات تشخیص سرطان:
تومور مارکرها یکی دیگر از تست هایی می باشند که ممکن است برای آزمایشات تشخیص سرطان استفاده شوند. در حالت عادی سیستم ایمنی بدن ما سلول ها را خودی و بیگانه را بر اساس پروتئین های سطحی سلول ها شناسایی و افتراق می دهد ولی در صورت سرطانی شدن سلول های خودی در سطح خود پروتئین هایی بروز می دهند که نشانگر سرطانی بودن سلول می باشد.
به این ترتیب سیستم ایمنی با استفاده از لنفوسیت های T و توانایی سلول کشی خود این سلول ها را شناسایی و تا حد ممکن از بین می برند. در آزمایشات تشخیص سرطان از این پروتئین ها نیز استفاده شده و به تشخیص سرطان کمک می کنند.