آشنایی با انواع گریدهای گرانول پی وی سی و کاربردهای آن
گرانول PVC یکی از گرانول‌های پرمصرف در صنعت پتروشیمی و پلاستیک سازی است که با ترکیبات مختلف به عنوان مواد اولیه جهت تولید در صنایع صنعتی، تجاری و خانگی به بازار عرضه می‌شود. در این مقاله به بررسی گریدهای مختلف PVC و کاربردهای آن پرداخته ایم. امروزه با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و مدرن، محصولات تولیدی بازیافتی از کیفیت قابل توجهی برخوردار هستند.
فرآیند بازیافت یک چشم‌انداز نو در زمینه تولید محصولات بازیافتی است. گرانول پی وی سی یک پرمصرف در صنعت پلاستیک است که در ایران توسط پتروشیمی هایی نظیر بندر امام، غدیر، اروند و آبادان تولید می شود. این گرانول از پلیمریزاسیون پلیمر پلی اتیلن تشکیل می‌شود. در واقع گرانول pvc ترکیبی از یک نوع ماده اولیه پودری و ماده بازیافتی است. این گرانول با ترکیبات مختلف به عنوان مواد اولیه جهت تولید در صنایع صنعتی، تجاری و خانگی به بازار عرضه می‌شود. اگر می‌خواهید بدانید که گرانول پی وی سی چیست؟ و چه کاربردها و ویژگی‌هایی دارد حتما تا پایان، این مقاله را مطالعه بفرمایید.
گرانول پی وی سی چیست؟
گرانول پی وی سی یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده پلاستیک است که با پلیمریزاسیون آن، گرانول pvc تشکیل می‌شود. این گرانول به طور صد در صد قابل بازیافت است. مرحله تولید گرانول pvc به این صورت است که ابتدا پودر پلیمر پی وی سی، در دستگاهی به‌نام اکسترود قرار داده می‌شود سپس پلیمر پی وی سی به دانه‌های ریزی شبیه به گلوله تبدیل خواهد شد.
گرانول تولیدشده نیز خود نوعی پلیمر است که تفاوت‌های اندکی از لحاظ خواص فیزیکی با پلیمر اولیه دارد. به طور کلی از همه مواد پلیمری می‌توان گرانول به دست آورد. البته در صورتی که مواد پلیمری همه شرایط لازم مانند میزان ویسکوزیته و پلیمریزاسیون مناسب را دارا باشند، گرانول تشکیل می‌شود. اگر شرایط تشکیل گرانول مطلوب نباشد، گرانول نهایی به شکل کریستالی درنمی‌آید و به صورت پودر یا محلول تولید می‌شود. به طور کلی مراحل تولید گرانول به دو صورت رشته‌ای و خشک انجام می‌گیرد.
یکی از دلایل مهم استفاده از گرانول‌های پی وی سی در تولید مواد پلاستیکی، طراحی خاص دستگاه‌های شکل‌دهی مواد پلاستیکی مانند خطوط تولید اکستروژن است. این خطوط طوری طراحی شده است که مواد اولیه ورودی آن‌ها باید به شکل تکه‌های خیلی ریز باشد. اصولا مواد پلاستیکی ورقه‌ای شکل در ابعاد بزرگ نمی‌تواند در قیف‌های ورودی این دستگاه‌ها جای بگیرد.
روش های بازیافت گرانول pvc
بازیافت گرانول پی وی سی با استفاده از دو روش بازیافت شیمیایی و مکانیکی انجام می‌گیرد که در زیر به شرح مختصری در مورد هر کدام می‌پردازیم. با استفاده از این روش، ضایعات و پسماندهای شیمیایی طی فرآیندهایی مانند هیدرولیز و پیرولیز به ماده‌های اولیه سازنده وسایل پلاستیکی تبدیل می‌شوند. در نهایت می‌توان گفت به شکل پرک خالص درمی‌آیند. در مرحله بعد، این پرک‌ها با مونومر سازنده، تشکیل گرانول پی وی سی می‌دهند. لازم به ذکر است، وسایل پلی اتیلنی تولید شده با استفاده از این گرانول بسیار مرغوب و باکیفیت هستند. روش بازیافت مکانیکی یک روش رایج و معمول جهت تولید مواد پلاستیکی مورد استفاده در اکثر کشورهای جهان است.
انواع گرانول پی وی سی
ترکیبات گرانولی pvc به صورت دانه‌های گرانولی بر حسب کیفیت ساخت، به دو نوع سخت و نرم تقسیم می‌شوند. کاربرد گرانول PVC در صنایع بسیار گسترده است و به عنوان یک ماده‌ی پلیمری، در تولید لوله‌ها، پنجره‌ها و سایر محصولات ساختمانی به کار می‌رود . در ذیل به طور مختصر به هر کدام از آن‌ها اشاره شده است.
گرانول نرم
گرانول نرم با توجه به نوع متریال تشکیل دهنده‌ای که دارد بیشتر برای ساخت وسایل پلاستیکی نرم و انعطاف‌پذیر به کار می‌رود. در تولید این نوع گرانول، از مواد اولیه خام با کیفیت و غیر بازیافتی استفاده می‌شود. گرانول نرم همچنین در تولید انواع سفره، پرده حمام، انواع کابل و سیم، شلنگ، کاغذ دیواری و … کاربرد دارد. محصولات تولید شده توسط این گرانول‌ها برای مصارف بهداشتی مناسب هستند.
گرانول سخت
از گرانول سخت در صنایع ساختمان سازی مانند در و پنجره سازی، لوله و اتصالات، ناودانی‌ها، حفاظ جلوی پنجره و نرده‌های کنار راه پله‌ها می‌توان استفاده کرد. یکی دیگر از محصولات کاربردی تولید شده از گرانول سخت، لوله‌های آب و فاضلاب است. گرانول‌هایی که برای ساخت این نوع محصولات به کار می‌رود به دلیل دارا بودن مواد بازیافتی از قیمت پایین‌تری برخوردار هستند. گرانول پی وی سی همچنین بر حسب کاربردی که دارد شامل موارد زیر است:
- گرانول واشری و قطعات صنعتی
- گرانول نواری جهت استفاده در درزها
- گرانول پزشکی برای ساخت لوازم پزشکی
- گرانول لوله‌های آبرسانی
- گرانوال مخابراتی
- گرانول سردکن
ویژگی‌ها و مزایای گرانول pvc
گرانول پی وی سی یا پلی‌وینیل کلراید جز ترموپلاست‌های پر مصرف در صنایع بزرگ و کوچک است. این نوع گرانول از استحکام بالایی در برابر ضربه‌های مکانیکی برخوردار است. گرانول pvc همچنین در برابر انواع عامل‌های شیمیایی و محیطی مقاومت کششی و انعطاف پذیری بالایی دارد. از ویژگی‌های گرانول پی وی سی می‌توان به گستردگی و تنوع در شکل، ابعاد و رنگ آن‌ها اشاره کرد. برای تولید گرانول مورد استفاده در محصولات پلاستیکی مانند نایلون، تنظیمات مارپیچ دستگاه گرانول ساز با عمق کمتری طراحی می‌شود. همچنین برای تولید گرانول با کیفیت، یک فیلتر جهت جداسازی ناخالصی‌ها در دستگاه گرانول سازی قرار می‌دهند. این فیلتر دارای درجه‌بندی بر اساس میزان ریز و درشت بودن منافذ فیلتر است. در نتیجه هر چقدر که این منافذ ریزتر باشند عملیات فیلترسازی بهتر و راحت‌تر انجام می‌شود.
عوامل موثر بر کیفیت گرانول پی وی سی
تولید گرانول پی وی سی باکیفیت و مطمئن مستلزم رعایت اصول و قواعد خاصی است. در صورت رعایت کردن آن‌ها می‌توان یک محصول ایده‌آل و با کیفیت تولید کرد. این اصول و قواعد شامل موارد زیر هستند:
- کیفیت مواد اولیه سازنده گرانول مثل پلیمر
- کیفیت مواد بازیافتی و ضایعاتی
- شستشو و حذف آلودگی‌ها، گل ولای و روغن‌های اضافی ضایعات از مواد مذاب
- میزان کیفیت دستگاه‌های خرد کن
- جداسازی مناسب قطعه‌های غیر پلی اتیلنی از ضایعات
- کنترل و تنظیمات مناسب خط تولید گرانول پی وی سی
- اضافه کردن افزودنی‌ها به گرانول جهت پایدارسازی و نرم کنندگی محصول تولیدی
عوامل موثر بر قیمت گرانول پی وی سی
عوامل متعددی می‌تواند بر قیمت نهایی یک محصول تولیدی تاثیر گذار باشد. یکی از عوامل مهم بر قیمت گرانول pvc، میزان شفافیت و بلوری شکل بودن آن است. هرچه گرانول تولیدی شفاف‌تر و بی‌رنگ‌تر باشد از کیفیت بالاتری برخوردار است و در نهایت قیمت بالاتری هم خواهد داشت. یکی دیگر از عوامل موثر بر قیمت گرانول، کیفیت دستگاه سازنده آن است.
کاربردهای مختلف گرانول پی وی سی
امروزه از گرانول پی وی سی در صنایع ساختمان‌سازی و تولید مبلمان به عنوان یک جایگزین برای مصالحی مانند چوب، سیمان و فلز استفاده می‌شود. این نوع گرانول همچنین در ساخت لوازم پلاستیکی مانند اسباب‌بازی، تجهیزات ورزشی و …کاربرد فراوان دارد. عمر مفید این محصولات تقریبا به 60 سال می‌رسد. از این رو در تولید کالاهایی که کاربرد مهم و اساسی دارند بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به رشد روز افزون مصرف گرانول‌های پی وی سی در صنایع مختلف، روز به روز شاهد اضافه شدن ضایعات بازیافتی به چرخه طبیعت هستیم. عمر مفید وسایل ساخته شده با گرانول، تقریبا 60 سال است.
اگر بخواهیم به طور میانگین برآوردی از حجم این ضایعات داشته باشیم، می‌توان گفت سالانه هزار تن ضایعات و پسماندهای مواد ساخته شده از این گرانول‌های پلی اتیلنی جمع آوری می‌شود. با کمک علم و فناوری بازیافت، این ضایعات دوباره در مسیر بهره وری و استفاده مجدد قرار می‌گیرند. با اضافه کردن این گرانول‌ها به پلیمرهای اولیه، نقص و کمبودهای آن‌ها جبران می‌شود. از این رو گاهی اوقات به‌دلیل حساس و شکننده بودن پلیمر اولیه، با اضافه کردن گرانول به پلیمر، مقاومت و استحکام آن‌ها را در برابر ضربه، شعله و ارتعاشات بالا می‌برند. در نتیجه با ارتقا دادن پلیمرها توسط گرانول‌ها، دامنه استفاده از آن‌ها نیزافزایش یافته است.
جمع بندی
همان طور که در بالا گفته شد، گرانول پی وی سی، یک محصول ترموپلاست متشکل از دو نوع ماده اولیه پودری شکل و ضایعات بازیافتی است. گرانول pvc در صنایع گوناگون صنعتی، تجاری و خانگی مورد استفاده فراوان قرار می‌گیرد. از این گرانول در ساخت انواع وسایل و ابزار پلاستیکی مانند لوله‌های آب و فاضلاب، سیم و کابل، تجهیزات پزشکی و … استفاده می‌شود. یکی از عوامل موثر بر قیمت گرانول pvc میزان کیفیت پلیمر اولیه تشکیل دهنده آن است. در پایان امیدوارم به مفهوم کلی در مورد این‌که گرانول پی وی سی چیست؟ رسیده باشید. همچنین میزان تاثیر این نوع گرانول را در کیفیت محصولات پلی اتیلنی درک کرده باشید. خوشحال می‌شویم نظرات خود را با ما درمیان بگذارید.