علت سیاهی لثه چیست
رنگ لثه در افراد مختلف تفاوت دارد اما سیاهی یا تیرگی لثه و یا هر تغییر دیگری در رنگ لثه ممکن است به دلایل پزشکی، داروها، سیگار یا عوامل دیگر به وجود بیاید.
ملانین رنگدانه تیره ای است که مسئول رنگ پوست می باشد. در لثه نیز ملانین وجود دارد. رنگ لثه ممکن است در یک طرف بیشتر باشد یا به صورت لکه ای ایجاد شود. تیرگی لثه اگر در اثر افزایش ملانین باشد، طبیعی است و نیازی به درمان ندارد.
چه عواملی منجر به تیرگی لثه می شوند؟
بدن به صورت طبیعی ملانین تولید می کند. ملانین ماده ای است که به پوست، مو و چشمها رنگ می بخشد. هر چه ملانین بیشتری داشته باشید، مو، پوست یا چشمهایتان تیره تر خواهند بود. رنگ قهوه ای تیره یا سیاه لثه ها نیز میتواند به دلیل زیاد بودن ملانین در بدن باشد. اگر لثه فردی همیشه بسیار تیره بوده است دلیلی برای نگرانی نیست.
اما اگر تغییر رنگ لثه ظرف مدت کوتاهی بروز کرده باشد یا اگر لکه های سیاه روی لثه ایجاد شده باشد احتمالا ارتباطی با ملانین ندارد و نشان دهنده مشکلی است که باید بررسی شود.
دود دخانیات باعث تغییر رنگ لثه می شود. به این وضعیت، ملانوز سیگاری ها می گویند. سلولهای اختصاص یافته ای در بدن وجود دارند به نام ملانوسیت که ملانین تولید می کنند. نیکوتین موجود در تنباکو باعث می شود ملانوسیت ها ملانین بیشتر از حد معمول تولید نمایند.
در این حالت لثه قهوه ای یا سیاه می شود. تغییر رنگ ناشی از ملانوز، ممکن است به صورت لکه ای باشد و یا تمامی دهان را در بر بگیرد. سطح داخلی گونه ها یا لب پایینی نیز ممکن است تغییر رنگ پیدا کنند.
تحقیقات بین ترک سیگار و کاهش تیرگی لثه ارتباط یافته اند. این نشان می دهد لکه های تیره لثه ناشی از سیگار ممکن است قابل برگشت باشد.
ماینوسایکلین (مینوسیکلین) دارویی است که برای درمان جوش و آکنه و برخی انواع عفونتها مانند کلامیدیا مورد استفاده قرار می گیرد. یک عارضه جانبی نامتداول این دارو، تغییر رنگ است که گاهی اوقات در دهان اتفاق می افتد.
در صورتی که دارو باعث تیرگی لثه تان شده است با پزشک در مورد تعویض دارو صحبت کنید.
تتوی آمالگام (مواد پر کننده دندان که به رنگ نقره ای دیده می شود) در اطراف دندانی که پر شده است ممکن است ظاهر شود اگر چه در هر جایی از دهان ممکن است آن را ببینید. اثر یا تتوی آمالگام، به صورت یک لکه سیاه، آبی یا خاکستری در داخل دهان دیده می شود.
آمالگام ترکیبی از فلزات است که برای به کار می رود. اگر ذرات این پر کننده دندان جدا شوند ممکن است در زیر پوست لثه نمایان شوند. برای این وضعیت نیازی به درمان نیست و هیچ خطری برای سلامتی ندارد.
-
ژنژیویت زخمی نکروز دهنده حاد
ژنژیویت زخمی نکروز دهنده حاد یا دهان خندقی یک است که باعث تب، درد لثه و بوی بد دهان می شود. عفونت لثه میتواند باعث تیرگی لثه شود چرا که یک لایه از بافتهای مرده در لثه جمع می شوند.
دهان خندقی حاصل رشد سریع باکتریها در دهان است که معمولا به دلیل عفونت لثه روی می دهد. باکتریها ممکن است به دلیل ضعیف بودن بهداشت دهان، استرس، کمبود خواب و یا رژیم غذایی ناسالم در دهان جمع شوند.
علائم اولیه ژنژیویت زخمی حاد شامل خونریزی لثه، بوی بد دهان، ترشح زیاد بزاق و احساس ناخوشی است. ممکن است در لثه اطراف دندانها زخمهایی ایجاد شود.
درمان این عفونت ساده است. دندانپزشک دهان را جرمگیری و تمیز می کند و آنتی بیوتیک برایتان تجویز می نماید.
شستشوی دهان با دهانشویه تجویز شده زیرا حفظ پاکیزگی لثه و دندانها از تکرار عفونت جلوگیری می کند.
اطلاعات بیشتر :
بیماری آدیسون بر غدد ادرنال تاثیر می گذارد که مسئول تولید انواع هورمونها هستند. این اختلال جلوی عملکرد این غدد را می گیرد. علائم اولیه بیماری آدیسون عبارتند از:
- خستگی
- احساس تشنگی بیشتر از حد معمول
- کاهش وزن ناخواسته
- کاهش اشتها
- ضعیف شدن عضلات
با پیشرفت بیماری آدیسون، فرد ممکن است تیرگی لثه و لبها را تجربه کند. اصطلاح پزشکی این عارضه، افزایش رنگدانه یا هایپر پیگمنتیشن است.
بیماری آدیسون علاوه بر این که بر لب ها و لثه تاثیر می گذارد، ممکن است لکه های تیره در پوست نواحی دیگر بدن نیز ایجاد کند. شایعترین نواحی زانوها، خطوط کف دست، بند انگشتها و نواحی جای زخم (بافت جوشگاه) است.
بیشتر موارد بیماری آدیسون به دلیل مشکل در عملکرد سیستم ایمنی به وجود می آیند. این باعث می شود بدن به غدد آدرنال حمله کرده و به آنها صدمه برساند.
بیماری آدیسون در صورتی که درمان نشود عوارض شدیدی ایجاد می کند. اگر مقدار هورمونهای بدن (که باید توسط غدد آدرنال تولید شوند) خیلی افت کند بحران آدرنال به وجود می آید.
علائم بحران آدرنال شامل بی آبی شدید بدن، تنفس سطحی و تند تند، خواب آلودگی و رنگ پریدگی و سردی پوست است. بحران آدرنال یک وضعیت اورژانسی است.
سندرم پوتز- جگرز یک وضعیت ژنتیکی است که خطر پولیپ یا سرطان را افزایش می دهد.
یکی از علائم اولیه آن، لکه های قهوه ای یا آبی تیره است. این لکه ها در دهان و پوست انگشتهای دست و پا ممکن است ایجاد شوند.
لکه های پوتز – جگرز معمولا در کودکی بروز می کند و با افزایش سن ناپدید می شود. یک علامت کلیدی دیگر این وضعیت، خونریزی یا انسداد در دستگاه گوارش است که معمولا در کودکی اتفاق می افتد. آزمایش ژنتیک نشان می دهد آیا سندرم پوتز – جگرز دارید یا نه.
بیشتر بدانید : نظرات مراجعین ایمپلنت
روشهای درمان تیرگی لثه چیست؟
درمان تیرگی لثه بستگی به این دارد که چه چیزی باعث آن شده است. وضعیتهایی مانند عفونت یا بیماری آدیسون باید تحت درمان دارویی قرار بگیرند.
در کسانی که به واسطه سیگار لثه شان تیره شده است با ترک سیگار ممکن است رنگ لثه به حالت نرمال برگردد.
همچنین برای روشنتر کردن رنگ لثه، درمانهای زیبایی () وجود دارند که باید فقط تحت نظر متخصص مجرب صورت بگیرند و گرنه لثه صدمه می بیند.
برداشتن لکه تیره لثه با چاقوی جراحی یک روش تهاجمی درمان لثه است که برای برخی افراد مناسب است.
پیوند آزاد لثه ممکن است در برخی افراد صورت بگیرد. در این درمان، بافت سالم و صورتی سقف دهان برداشته شده و به محل تیرگی لثه پیوند می شود. در این روش تیرگی لثه پنهان می شود نه این که برداشته شود.
برای این که بدانید کدام روش درمان تیرگی لثه برای شما مناستغییر رنگ لثه دلایل متعدی دارد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لثه های تیره و سایر تغییرات در رنگ لثه ها ممکن است ناشی از عواملی مانند وضعیت پزشکی، مصرف دارو، سیگار کشیدن، شیوه زندگی و یا حتی باشد. در این مقاله به بررسی ویژگی های لثه های سالم، رنگ طبعیی آن ها، همچنین 6 نوع تغییر رنگ و مفهوم آن ها خواهیم پرداخت.
نوع رنگ لثه در انسان ها به چه عواملی بستگی دارد؟
به طور طبیعی رنگ لثه بسته به نژاد افراد، می تواند قرمز یا صورتی و حتی قهوای تا سیاه باشد. از آنجایی که تغییر رنگ لثه ها می تواند یک مشکل اولیه بهداشتی باشد، بنابراین تغییر رنگ آن باید جدی تلقی شود. به همین دلیل فرد در صورت تغییر رنگ این بافت برای یافتن علت آن با پزشک خود مشورت کند.
لثه صورتی
رنگ صورتی نشان دهنده سالم بودن این بافت است. در واقع رنگ طبیعی لثه در اکثر انسان ها صورتی است. و هر گونه تغییر رنگ لثه (نسبت به رنگ طبیعی آن) می تواند نگران کننده و نشانه بیماری یا مشکل خاصی باشد.
لثه قهوه ای
اگر رنگ پوست شما تیره یا سبزه است داشتن لثه هایی به رنگ قهوه ای یا متمایل به این رنگ، طبیعی است و جای نگرانی ندارد. همچنین قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آفتاب میتواند روی ملانین موجود در لثه تاثیر گذاشته و باعث تیره شدن رنگ لثه شود. این تغییر رنگ به مرور زمان برطرف خواهد شد و نشانه بیماری نیست.
لثه قرمز (تغییر رنگ لثه به قرمز)
قرمز شدن لثه ها نشان دهنده التهاب یا است. التهاب لثه می تواند حتی باعث خونریزی شود. در اغلب اوقات کسانی که با التهاب لثه روبرو هستند حین مسواک زدن لثه هایشان خونریزی می کند.
لثه زرد رنگ
وجود یک لایه زرد رنگ یا حتی گراییدن رنگ لثه به زرد یکی از شاخصه های التهاب لثه است. التهاب لثه معمولاً همراه با تورم لثه ها است. اگر یک زخم زرد رنگ در بافت لثه باشد که از آن ترشحاتی وجود دارد باحتمالا علت آن یک عفونت ویروسی باشد. برای مدیریت این شرایط حتما با خودتان صحبت کنید.
لثه سیاه رنگ
برخی از افراد به طور ژنتیکی دارای لثه های سیاه رنگ هستند. و یا اینکه بخش هایی ازز لثه آن ها به رنگ تیره و سیاه است. این مشکل ندارد اما اگر به تازگی با تغییر رنگ لثه و سیاه شدن آن مواجه شده اید می تواند کمی نگران کننده باشد. لثه های سیاه معمولا مربوط به مصرف دخانیات و در نتیجه مصرف برخی داروها است. همچنین تغییر رنگ لثه به سیاه در حالی که پیش از این سیاه نبوده می تواند نشان دهنده ملانوما و سرطان های مرتبط با بافت های دهان باشد. برای درمان این وضعیت پزشک یا دندانپزشک سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و بر اساس آن به شما کمک خواهد کرد.
لثه های کمرنگ یا سفید رنگ
به محض اینکه با تغییر رنگ لثه (به سفید) روبرو شدید، بلافاصله به دنبال دو مقصر عفونت قارچی و عفوت ویروسی بگردید. اگر عفونت ویروسی باشد احتمالا به همراه تغییر رنگ، لکه ها یا زخم هایی نیز در بافت لثه مشاهده خواهیدد کرد. هر دوی این عفونت ها باعث حساسیت لثه شده و نیازمند توجه فوری پزشکی هستند.
لثه خاکستری رنگ
اگر رنگ لثه ها متمایل به خاکستری باشد به احتمال زیاد نشان دهند وجود ضعف در سیستم ایمنی بدن است. این تغییر رنگ معمولا به دنبال سیگار کشیدن یا تحمل استرس زیاد (که هر دو سیستم ایمنی را تضعیف میکنند) رخ می دهد. همچنین تغییر رنگ لثه به خاکستری می تواند نشان دهنده وجود یک عفونت باکتریایی در دهان و گلو نیز هست که نیاز به مراقبت ها و مداخلات پزشکی یا دندانپزشکی دارد.
طیف وسیعی از عوامل و شرایط گوناگون می تواند باعث ایجاد لکه های تیره در لثه ها یا به طور کلی تغییر رنگ لثه ها شود. این عوامل عبارتند از:
- تغییرات ملانین
- سیگار کشیدن
- مصرف دارو
- رد آمالگام
- سندروم دهان خندقی
- بیماری آدیسون
- سندرم پتروس-جگرز
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی یا تشکیل پلاک، تارتار و جرم دندانی
پلاک و تارتار یا جرم دندانی
پلاک دندانی که متشکل از بزاق دهانف مواد معدنیف باکتری های داخل دهان و بقایای مواد غذایی خوراکی ما است، هر روز تشکیل میشود و ما باید با مسواک زدن آن را پاک کنیم. اگر دندان ها را مسواک نزنیم، پلاک سفت و سخت شده و در لابلای دندان ها بیشتر شده و باعث تغییر رنگ دندان میشود. پلاک سفت و سخت تر شده و تبدیل به تارتار یا جرم دندان میشود.
این جرم در لابلای دندان ها و در خط لثه یا زیر آن رشد کرده و رنگ لثه ها را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. جرم دندان مخصوصا زمانی که افراد تحت درمان ارتودنسی هستند بیشتر تشکیل میشود زیرا زیر بریس جایگاه مناسبی برای باکتری ها و جرم دندان است. به همین دلیل رعایت بهداشت دهان و دندان در طول اهمیت زیادی دارد.
ملانین و تغییر رنگ لثه
ملانین ماده ای است که بدن به طور طبیعی تولید می کند. پوست ، مو و چشم شما رنگ خود را از ملانین تهیه کرده اند. هر چقدر میزان ملانین در بدن انسان بیشتر باشد ، رنگ مو یا پوست و یا چشم تیره تر می شود. ممکن است لثه های قهوه ای تیره به علت داشتن یک ملانین بیشتر در بدن باشد.
سیگار کشیدن
نیکوتین موجود در توتون می تواند روی تولید ملانوسیت ها تاثیر زیادی گذاشته و روند تولی آن ها را بیشتر کند و یا آن ها را به تولید ملانین تحریک میکند. ملانوسیت ها سلول های اختصاصی در بدن بوده و مسئول تولید رنگدانه ها هستند. سیگار کشیدن می تواند باعث ایجاد تغییر رنگ لثه شود. تغییر رنگ ممکن است در تکه های کوچکی ظاهر شود یا در کل دهان تاثیر بگذارد.
مصرف دارو
برای درمان آکنه و برخی از عفونت ها مانند کلامیدیا داروهایی استفاده می شود که ممکن است باعث ایجاد یک عارضه ناخواسته شود. این عارضه مینوسیکلین است که می تواند رنگدانه ها را تحت تاثیر قرار دهد. هنگامی که این تغییر رنگ در دهان رخ دهد (مثلا تغییر رنگ لثه) فرد باید با پزشک خود در مورد تغییرات ناشی از داروها صحبت کند. زیرا یک پزشک می تواند جایگزین هایی برای اغلب داروها تجویز کند.
رد آمالگام
رد آمالگام می تواند در هر نقطه از دهان ظاهر شود. اما معمولا در کنار یک پر شدگی یا ترمیم دندان ظاهر می شود. ظاهر آن طوری است که به نظر می رسد یک پچ یا رد سیاه، خاکستری یا آبی در داخل دهان وجود دارد. آمالگام ترکیبی از فلزات مورد استفاده برای پر کرذن دندان یا ترمیم دندان های پوسیده است. این خال ها هیچ ضرری برای سلامتی ندارند.
دهان خدندقی یک نوع عفونت مسری غیر عفونی و غیرسرطانی در بافت لثه ها است که به صورت ناگهانی ایجاد میشود. این بیماری باعث بوجود آمدن تب ، لثه های دردناک و می شود. اگر یک لایه از بافت مرده در طول لثه ایجاد شود می تواند باعث ایجاد لثه سیاه یا خاکستری شود. به دنبال این بیماری ترشح دهانی ناشی از رشد سریع باکتری در دهان است که به علت ژینژیویت (التهاب شدید لثه) ایجاد میشود. این عارضه به علت ضعف بهداشت دهان ، استرس ، کمبود خواب یا رژیم غذایی نامناسب ایجاد می شود.
کم خونی
رنگ لثه ممکن است به علت کم خونی سفید یا کم رنگ باشد. این اتفاق زمانی می افتد که بدن دچار کمبود گلبول های قرمز خون شده باشد. کم خونی به شکل های مختلف بسته به علت اصلی آن بوجود می آید.
رعایت بهداشت دهان و دندان کلید پیشگیری از تغییر رنگ لثه ها
هدف اصلی در دندانپزشکی همیشه پیشگیری است. یعنی با انجام اقدامات و تمام روش های ممکن کاری کنیم که اصلا به مشکل خاصی در خصوص دهان و دندان بر نخوریم. مهمترین ابزار برای دستیابی به این هدف، رعایت بهداشت دهان و دندان است. همیشه مسواک بزنید، نخ دندان بکشید، از دهانشویهها اسنفاده کنید و از همه مهمتر دست کم هر 6 ماه یکبار به یک دندانپزشک مراجعه کنید. با این اقدامات میتوانید (با کمترین هزینه) از بروز مشکلات بزرگ (که با هزینه های بالا درمان میشوند) پیشگیری خواهید کرد.