یادگیری در کودکان بیش فعال

رابطه بین ناتوانی کودک و رفتار نامناسب والدین

برخی از والدین با مشاهده علائم و حرکات کودک بیش فعال، صبر خود را از دست می دهند و با خشم و عصبانیت با کودک رفتار می کنند. چنین وضعیتی به کودک می آموزد که او نیز می تواند از اختلال خود به عنوان بهانه ای برای رفتار نامناسب یا عدم تلاش برای اصلاح رفتار استفاده کند. به طوری که کودک نیز حرکات و علائم بیش فعالی بیشتری بروز می دهد و آن را به نخوردن دارو ها مرتبط می کند. والدین باید تلاش کنند که به کودک بیش فعال بیاموزند که نباید به بهانه ناتوانی در انجام برخی امور دست از تلاش و پشتکار بردارند و با تنظیم برنامه ای جامع این اهداف میسر می شود. قیمت لباس گربه سیاه در فروشگاه ما با توجه به نوع لباس، جنس و کیفیت ساخت آن متفاوت است. به طور کلی، قیمت این لباس‌ها از 100 هزار تومان تا 500 هزار تومان متغیر است.

برخی از والدین تصور می کنند که دریافت دارو موجب کنترل علائم و حرکات بیش فعالی کودکان می شود که چنین تفکری درست نیست اگرچه مصرف دارو های تجویزی پزشک معالج ضرورت دارد ولی زمانی بهترین نتیجه حاصل می شود که از این راهکار درمانی در کنار روش های درست تربیتی و آموزشی نیز استفاده شود. به همین دلیل در ادامه به چند مورد از این روش ها اشاره می شود:

۱- تغییر نگرش و رفتار والدین

بسیاری ار مشکلاتی که در روابط بین کودک بیش فعال و والدین وجود دارد به علت انتظارات، باور ها و قضاوت های نادرستی است که نسبت به کودک بیش فعال انجام می دهند که بر گرفته از عدم آگاهی درست از این اختلال و علائم آن است.

بنابراین توصیه می شود والدین برای رفع چنین مشکلاتی حتما مطالعه خود را افزایش دهند تا آگاه شوند که کودک این رفتار ها را عمدا تکرار نمی کند بلکه نشات گرفته از وجود اختلالات بیش فعالی هستند و در صورت دریافت متد های آموزشی متناسب و تربیت درست، استعداد و توانمندی های خاص آنان شکوفا می شود‌.

۲- گوش کردن و حرف زدن درست

چنان چه یک رابطه درست و سازنده بین کودک بیش فعال و والدین برقرار باشد، بسیاری از مشکلات نه تنها به وجود نمی آیند بلکه رابطه آن ها بسیار مستحکم خواهد شد. زمانی این اهداف میسر خواهد شد که والدین به نکات زیر توجه داشته باشند:

• والدین باید سن کودک و درک او را در نظر گرفته و متناسب با آن رفتار کنند.
• زمانی که والدین ارتباط چشمی با کودک برقرار کنند، شاهد تاثیر پذیری بیشتر او خواهد بود.
• با توجه به درک پایین کودکان، شمرده حرف زدن و استفاده از کلمات و جملات ساده توصیه می شود.
• بهتر است والدین با افزایش آگاهی و شناخت بیشتر علائم و رفتار کودک، در مواردی خود را جای کودک بگذارند تا بتوانند علت مشکل را بفهمند.
• پیدا کردن علت رفتار خاص کودک موجب می شود که بهتر رفتار و حرکات او را درک کرد.
• استفاده از لحن گفتاری محکم، رسا و آرام در چنین مواردی سبب خواهد شد که کودک به سخنان والدین توجه بیشتری داشته باشد.
• برای اصلاح رفتار نامناسب کودکان می توان از روش بیان احساسات از طریق شیوه غیر مستقیم استفاده کرد. به عنوان مثال به کارگیری جملاتی مانند “چون حمام نمی روی خیلی ناراحتم، اگر غذایت را نخوری، مامان نگران می شود” تاثیر مثبتی دارد.

۳- توجه مثبت به کودک

کودکان بیش فعال مانند سایر بچه ها، استعداد و توانمندی های بسیاری دارند که در صورتی که والدین این خصوصیات را یادآوری کنند، کودک اهمیت بیشتری به قوانین و قواعد مطرح شده نیز می دهند. تحسین کردن از جمله راهکار های جهت آموزش رفتار مطلوب عنوان شده است. برای اثر گذاری بهتر می توان نکات زیر را به کار گرفت:

• در اجرای روش تحسین کردن حتما باید خصوصیت و ویژگی های مثبت کودک ذکر شود تا کودک بداند کدام رفتار بهتر است.
• در روش تحسین کردن، تناسب سن و اخلاق کودک نیاز باید در نظر گرفته شود تا پاسخ بهتری مشاهده شود. از جمله این روش ها می توان به آغوش گرفتن، بوسیدن و نوازش و به کارگیری جملات محبت آمیز اشاره کرد.
• برای تبدیل رفتار های مثبت به عادات اخلاقی، بهتر است والدین در مواجهه با چنین حرکاتی سریعا واکنش مثبت بروز دهند.
• یکی از رفتار هایی که به لجبازی کودکان پیش فعال منجر می شود، مقایسه کردن رفتار او با سایر کودکان است.
• اختصاص زمان حداقل ۲۰-۱۵ دقیقه در روز موجب مستحکم تر شدن روابط بین کودک و والدین می شود. می توان در این زمان با انجام بازی های مورد علاقه نیز زمینه تفریح و تخلیه انرژی درونی کودک را فراهم کرد.

۴- دادن دستورات موثر و مناسب

کودکان بیش فعال اغلب به دلیل عدم تمرکز و توجه قادر نیستند حواس خود را بر دستوراتی که می شنوند متمرکز کنند بنابراین برای بهبود این مشکل استفاده از این موارد توصیه می شود:

• می توان بازی “نگاهتو برنگردون” را با کودک انجام داد تا توجه و تمرکز او افزایش یابد. روش این بازی به این صورت است که کودک و والدین تماس چشمی برقرار می کنند و هر شخصی که سریع تر این تماس را قطع کند، بازنده اعلام می شود‌‌.
• تکرار درخواست با صدای بلند موجب تفهیم و درک بهتر دستورات می شود.
• والدین باید در هنگام درخواست های خود، جدیت لازم داشته باشند و توجه داشته باشند که خواهش کردن سبب تزلزل جایگاه والدین در نزد کودک شده و به راحتی به آن پاسخ منفی می دهند.

۵- آموزش نحوه انجام امور

برای اینکه کار آمدی کودک بیش فعال در زمان انجام فعالیت ها و امور و هم چنین مدیریت رفتار افزایش یابد، نیاز است که والدین همچون یک مدیر رفتار کنند تا کودک نیز که توانایی خود کنترلی بالایی ندارد، مدیریت شود. چنان چه از نکات زیر استفاده شود، نتیجه بهتری حاصل خواهد شد:

• در انتخاب فعالیت های کودکان بیش فعال حتما باید توانایی و مهارت او در نظر گرفته شود تا نتیجه خوبی مشاهده شود.
• چنان چه کودک بیش فعال از مقررات و قواعد اطلاع کافی یابد بهتر می تواند انتظارات و دستور العمل والدین را اجرا کند.
• برای افزایش تمرکز و جلوگیری از فراموشکاری کودکان بیش فعال نیاز است وظایف و فعالیت های مورد نظر به قسمت های کوچکتر تقسیم شوند.
• برای تفهیم کامل کودکان بیش فعال حتما باید به کودک به طور دقیق گفته شود چه کاری باید انجام بدهند.
• برای افزایش توجه کودک به جزئیات امور و تکالیف مدرسه، تهیه جدول زمان بندی بسیار موثر است به طور مثال شنبه ها: ریاضی و فارسی
• برای افزایش اعتماد به نفس و خود باوری کودک بیش فعال، دادن مسئولیت هایی در زمان انجام کار های منزل توصیه می شود.

۶- توجه به رژیم غذایی و نحوه مصرف دارو ها

نتایج مطالعات حاکی از آن است که مصرف برخی مواد خوراکی سبب تشدید علائم بیش فعالی می شود بنابراین نیاز است والدین در این زمینه موارد زیر را در نظر داشته باشند:

• برقراری نظم در مصرف وعده های غذایی الزامی است، هم چنین باید حتما والدین قد و وزن کودک بیش فعال را پیوسته بررسی کنند و در صورت مشاهده علائم هشداری اقدامات درمانی را پیگیری کنند.
• توصیه می شود که کودکان بیش فعال بیشتر از خوراکی های سالم مانند سبزی جات، میوه، پسته، گردو، فندق و غذا های کم نمک استفاده کنند و مواد غذایی مانند چیپس، فست فود ها، تنقلات و نوشیدنی های گاز دار از سبد غذایی آنان حذف گردند.
• نباید به بهانه عوارض دارو های بیش فعالی، والدین از دادن دارو های تجویزی به کودک بیش فعال پرهیز کنند زیرا در کنترل علائم و رفتار های این کودکان نخست نیاز است دارو درمانی جدی گرفته شود سپس از خدمات درمانی سایر روش ها استفاده گردد.

۷-پیوستن به گروه های حمایتی

اشتراک تجربیات و دریافت احساس همدردی از جمله اثرات مثبت حضور در گرد همایی های گروه های حمایتی است که ضمن آشنایی با دیگر خانواده های درگیر با بیش فعالی میسر می شود. بنابراین می توان برای آموزش و انتخاب شیوه های تربیتی از این موراسل بارکلی در کتاب “آموزش کودکان با نقص توجه بیش‌فعالی: راهنمایی جامع و معتبر برای والدین، معلمان و متخصصان” توضیح می دهد که کودکان بیش فعال نسبت به دیگر کودکان به احتمال بیشتری دچار اختلال یادگیری خواهند شد.

ارتباط بین کارکردهای اجرایی، بیش فعالی و اختلالات یادگیری

یادگیری شامل استفاده از کارکرد های اجرایی مغز به ویژه  توانایی تمرکز، توجه، مشارکت در کار و استفاده از حافظه ی فعال می شود. می دانیم که بیش فعالی باعث ایجاد اختلال در کارکرد های اجرایی مغز می شود. در حقیقت، به گفته ی دکتر راسل بارکلی، به طور دقیق تر بایستی اسم بیش فعالی را “اختلال رشدی کارکردهای اجرایی” نامگذاری کرد.لباس لاک پشت‌های نینجا بچه گانه دارای کیفیت ساخت بالایی و از دوام خوبی برخوردار است.

بسیاری از کودکان مبتلا به بیش فعالی، به دلیل همین اختلالات کارکرد های اجرایی مغز، با یادگیری یا حل تکالیف خود مشکل دارند، اما این مشکلات به اندازه ای نیست که بتوان آن ها را به عنوان اختلال یادگیری تشخیص داد.

افرادی که به طور همزمان مشکل بیش فعالی و اختلال یادگیری را دارند به این معنی است که کارکردهای اجرایی مغز آن ها دچار مشکل است و همچنین در مهارت های خاص مورد نیاز برای خواندن، نوشتن و محاسبات اختلال دارند.

اختلالات یادگیری از وجود مشکل در دستگاه عصبی شخص حکایت دارند و به هیچ عنوان ارتباطی به هوش کودک یا تلاش های والدین برای تربیت درست کودک ندارند. تعریف ساده ای از اختلال یادگیری وجود دارد که می گوید: “اختلال یادگیری نتیجه ی اتصال متفاوت نورون های درون مغز است که سبب می شود شما اطلاعات و ورودی ها را به شکل متفاوتی دریافت و پردازش کنید”. اختلال یادگیری سبب می شود که خواندن، نوشتن، هجی کردن و حل کردن مسائل ریاضی بسیار دشوار شود. همچنین این اختلال می تواند روی توانایی شما در ساماندهی و فراخوانی اطلاعات، صحبت کردن و گوش دادن تاثیر منفی بگذارد و حتی خاطرات کوتاه مدت و بلند مدت شما را دچار اخلال کند.

اصطلاح اختلال یادگیری یک اصطلاح جمعی برای طیف وسیعی از چالش های یادگیری است. البته اختلال یادگیری شامل مشکلات یادگیری که به دلیل مشکلات بینایی یا شنوایی یا دیگر مشکلات ثانویه به وجود می آیند نمی شود. افراد مبتلا به اختلال یادگیری معمولا دارای هوش متوسط و بالاتر از متوسط هستند ولی با این وجود بین توانایی های آن ها و دستاوردهایشان اختلاف زیادی وجود دارد. البته با دریافت خدمات درمانی و حمایت های لازم، می توان این اختلاف را به حداقل رساند تا مهارت های آن ها فرصت ظهور پیدا کند. لباس قهرمانی دختر کفشدوزکی معمولاً از جنس پلی استر یا پنبه ساخته می شود و دارای رنگی مشابه لباس های کفشدوزک واقعی است