اصطلاحات رایج در بازار ارز دیجیتال

بازار ارز دیجیتال با مفاهیم و واژگان تخصصی متعددی همراه است که درک آن ها برای هر فعال، سرمایه گذار یا علاقه مند به این حوزه ضروری است. این اصطلاحات کلید ورود به دنیای پیچیده رمزارزها، بلاکچین، قراردادهای هوشمند و فناوری های نوین نظیر DeFi و NFT هستند.

دنیای رمزارزها به سرعت در حال تحول است و زبان خاص خود را دارد. برای حرکت مؤثر و تصمیم گیری آگاهانه در این عرصه، تسلط بر اصطلاحات رایج امری اجتناب ناپذیر است. این واژگان نه تنها به شما در فهم ساختارهای فنی کمک می کنند، بلکه در تحلیل بازار، درک اخبار و ارتباط با جامعه فعالان کریپتو نیز نقش حیاتی دارند. از مفاهیم بنیادین بلاکچین گرفته تا اصطلاحات پیشرفته تر در حوزه معاملات و سرمایه گذاری، هر واژه بخشی از پازل بزرگ این اکوسیستم نوظهور را تشکیل می دهد.

این مقاله به عنوان یک مرجع جامع، اصطلاحات کلیدی و پراستفاده در بازار ارز دیجیتال را به صورت دسته بندی شده و با توضیحات دقیق ارائه می دهد. هدف، فراهم آوردن یک بستر آموزشی مستند و قابل فهم برای تمامی سطوح مخاطبان، از تازه واردان تا متخصصان، است تا با تکیه بر دانش فنی و اعتبار علمی، ابهامات موجود را برطرف سازد و درک عمیق تری از این صنعت فراهم آورد.

۱. اصطلاحات پایه و مفاهیم بنیادین بلاکچین (Blockchain Fundamentals & Basic Terms)

این بخش به معرفی مفاهیم اساسی و ستون های اصلی فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال می پردازد. درک این اصطلاحات، نقطه آغازین برای هر فردی است که قصد ورود به این حوزه را دارد.

ارز دیجیتال (Cryptocurrency)

ارز دیجیتال به نوعی از ارز گفته می شود که وجود فیزیکی ندارد و بر پایه اصول رمزنگاری برای تأمین امنیت تراکنش ها و کنترل ایجاد واحدهای جدید طراحی شده است. این ارزها اغلب بر مبنای فناوری بلاکچین عمل می کنند و ویژگی های بارزی چون غیرمتمرکز بودن، شفافیت و مقاومت در برابر سانسور را دارا هستند. بیت کوین اولین و شناخته شده ترین ارز دیجیتال است.

بلاکچین (Blockchain)

بلاکچین یک دفتر کل توزیع شده (DLT) است که اطلاعات را در قالب بلوک هایی به هم پیوسته و رمزنگاری شده ذخیره می کند. هر بلوک حاوی رکوردهای تراکنش و هش بلوک قبلی است که این ساختار زنجیره ای، امنیت و تغییرناپذیری داده ها را تضمین می کند. ماهیت غیرمتمرکز بلاکچین به این معناست که هیچ نهاد واحدی آن را کنترل نمی کند، بلکه توسط شبکه ای از کامپیوترها (نودها) مدیریت می شود.

غیرمتمرکز (Decentralized)

مفهوم غیرمتمرکز به عدم وجود یک نقطه کنترل مرکزی در یک سیستم اشاره دارد. در شبکه بلاکچین، تصمیم گیری و مدیریت به جای یک نهاد واحد، بین تمام شرکت کنندگان شبکه توزیع شده است. این ویژگی باعث افزایش مقاومت در برابر سانسور، شفافیت و کاهش ریسک شکست سیستم می شود، چرا که هیچ نهاد واحدی نمی تواند به تنهایی آن را خاموش یا کنترل کند.

دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger Technology – DLT)

دفتر کل توزیع شده یا DLT، سیستمی برای ثبت و نگهداری اطلاعات تراکنش ها به صورت همزمان در چندین مکان و توسط چندین شرکت کننده است. بلاکچین نوع خاصی از DLT است، اما همه DLTها بلاکچین نیستند (مثلاً گراف های جهت دار غیرمدور – DAG). DLTها امنیت و شفافیت داده ها را بدون نیاز به یک نهاد مرکزی تضمین می کنند.

همتا-به-همتا (Peer-to-Peer – P2P)

یک شبکه همتا-به-همتا (P2P) مدلی از ارتباطات است که در آن کاربران می توانند مستقیماً و بدون نیاز به یک واسطه مرکزی، با یکدیگر تعامل داشته باشند. در زمینه ارزهای دیجیتال، P2P به تراکنش های مستقیم بین دو کاربر اشاره دارد که در آن ارزها بدون دخالت بانک یا صرافی متمرکز مبادله می شوند.

قرارداد هوشمند (Smart Contract)

قرارداد هوشمند کدهای کامپیوتری هستند که بر روی یک بلاکچین اجرا می شوند و شرایط یک توافق را به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه اجرا می کنند. این قراردادها پس از برآورده شدن شرایط از پیش تعریف شده، به صورت خودکار عمل می کنند و قابلیت تغییر یا توقف پس از اجرا را ندارند. اتریوم پیشگام در توسعه و کاربرد قراردادهای هوشمند بود.

توکن (Token)

توکن در بلاکچین، یک دارایی دیجیتال است که بر روی بلاکچین دیگری (مانند اتریوم) ساخته شده و ارزش یا کاربرد خاصی را ارائه می دهد. برخلاف کوین ها که بلاکچین بومی خود را دارند، توکن ها وابسته به یک پلتفرم موجود هستند. توکن ها می توانند کاربردهای مختلفی داشته باشند:

• توکن های کاربردی (Utility Tokens): این توکن ها به کاربران امکان دسترسی به یک محصول یا خدمت در اکوسیستم پروژه را می دهند. برای مثال، برای پرداخت کارمزد یا استفاده از فضای ذخیره سازی ابری.
• توکن های امنیتی (Security Tokens): نماینده مالکیت بخشی از یک دارایی یا سرمایه گذاری سنتی (مانند سهام، املاک) هستند و تحت نظارت قوانین اوراق بهادار قرار می گیرند.
• توکن غیرقابل تعویض (NFT – Non-Fungible Token): توکن های منحصر به فردی هستند که هر یک نماینده مالکیت یک آیتم دیجیتالی یا فیزیکی نادر (مانند هنر دیجیتال، موسیقی، آیتم های بازی) هستند و قابلیت تعویض با توکن دیگری از همان نوع را به صورت یک به یک ندارند.

کوین (Coin)

کوین یا سکه، یک ارز دیجیتال مستقل است که بلاکچین اختصاصی خود را دارد و برای پرداخت در شبکه بومی خود استفاده می شود. بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) نمونه های بارز کوین هستند، در حالی که توکن ها معمولاً بر بستر بلاکچین های دیگر ایجاد می شوند.

کلید عمومی و خصوصی (Public Key & Private Key)

کلیدهای عمومی و خصوصی عناصر حیاتی در سیستم های رمزنگاری هستند که امنیت تراکنش ها و مالکیت دارایی های دیجیتال را تضمین می کنند:

• کلید عمومی (Public Key): مشابه شماره حساب بانکی است و می توانید آن را با دیگران به اشتراک بگذارید تا برای شما ارز دیجیتال ارسال کنند. این کلید از طریق تابع هش از کلید خصوصی شما مشتق می شود.
• کلید خصوصی (Private Key): مشابه رمز عبور یا امضای دیجیتالی است و باید آن را کاملاً محرمانه نگه دارید. این کلید به شما امکان دسترسی و مدیریت دارایی هایتان را می دهد و برای امضای تراکنش ها و اثبات مالکیت استفاده می شود. از دست دادن کلید خصوصی به معنای از دست دادن دسترسی به دارایی هاست.

آدرس کیف پول (Wallet Address)

آدرس کیف پول یک رشته کاراکتری منحصر به فرد است که از کلید عمومی شما مشتق می شود. این آدرس برای دریافت ارزهای دیجیتال به کار می رود و باید با شبکه بلاکچینی که قصد دریافت ارز بر روی آن را دارید، سازگار باشد.

هش (Hash) و هش ریت (Hash Rate)

• هش (Hash): خروجی یک تابع رمزنگاری است که مجموعه ای از داده های ورودی (مانند داده های یک بلوک در بلاکچین) را به یک رشته کاراکتری ثابت و منحصر به فرد تبدیل می کند. هر تغییر کوچکی در داده های ورودی، هش کاملاً متفاوتی تولید می کند.
• هش ریت (Hash Rate): معیاری برای اندازه گیری قدرت محاسباتی کلی در شبکه یک ارز دیجیتال است، به ویژه در شبکه های اثبات کار (PoW). این شاخص نشان می دهد که شبکه در هر ثانیه چند هش می تواند تولید کند. هش ریت بالاتر به معنای امنیت بیشتر شبکه و دشواری بالاتر برای حمله است.

فورک (Fork)

فورک به انشعاب یا تغییر در پروتکل یک بلاکچین اشاره دارد که منجر به ایجاد دو مسیر مجزا در تاریخچه بلاکچین می شود. فورک ها می توانند به دلایل مختلفی مانند به روزرسانی نرم افزار، اصلاح خطاها یا اختلافات جامعه کاربری رخ دهند:

• هارد فورک (Hard Fork): یک تغییر اساسی و ناسازگار در پروتکل بلاکچین است. نودهای قدیمی نمی توانند با نودهای جدید تعامل داشته باشند و این امر به ایجاد دو بلاکچین مستقل منجر می شود (مثال: بیت کوین کش از بیت کوین).
• سافت فورک (Soft Fork): یک تغییر سازگار در پروتکل است. نودهای قدیمی همچنان می توانند با نودهای جدید تعامل داشته باشند، اما ممکن است نتوانند تمام قوانین جدید را اجرا کنند. سافت فورک ها به صورت برگشت پذیر هستند و نیاز به توافق کامل شبکه ندارند.

نود (Node)

نود یا گره، هر کامپیوتری است که به شبکه بلاکچین متصل است و وظیفه نگهداری، اعتبارسنجی و انتشار نسخه ای از دفتر کل توزیع شده را بر عهده دارد. نودها به حفظ امنیت و یکپارچگی شبکه کمک می کنند و می توانند به صورت کامل (Full Node) یا سبک (Light Node) عمل کنند.

ساتوشی (Satoshi)

ساتوشی کوچک ترین واحد ارز دیجیتال بیت کوین است. هر ۱ بیت کوین معادل ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ساتوشی است. این واحد برای انجام تراکنش های کوچک تر و تقسیم پذیری بیت کوین به کار می رود و نام آن برگرفته از خالق ناشناس بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو است.

۲. اصطلاحات مربوط به مکانیسم های اجماع و استخراج (Consensus Mechanisms & Mining Terms)

این بخش به مفاهیم کلیدی پشت پرده نحوه تأیید تراکنش ها و تولید بلوک های جدید در شبکه های بلاکچین می پردازد. این مکانیسم ها ستون فقرات امنیت و عملکرد شبکه های غیرمتمرکز هستند.

مکانیسم اجماع (Consensus Mechanism)

مکانیسم اجماع مجموعه ای از قوانین و الگوریتم هایی است که به نودهای یک شبکه بلاکچین امکان می دهد تا بر سر وضعیت فعلی دفتر کل توزیع شده به توافق برسند. هدف اصلی آن، تضمین امنیت، یکپارچگی و مقاومت شبکه در برابر حملات و تقلب است. دو مکانیسم اجماع رایج عبارت اند از اثبات کار و اثبات سهام.

اثبات کار (Proof of Work – PoW)

اثبات کار اولین و شناخته شده ترین مکانیسم اجماع است که در بیت کوین استفاده می شود. در این مکانیسم، ماینرها (استخراج کنندگان) برای حل یک معمای پیچیده رمزنگاری به نام پازل هش با یکدیگر رقابت می کنند. اولین ماینری که راه حل را پیدا می کند و اثبات کار خود را به شبکه ارائه می دهد، حق اضافه کردن بلوک بعدی به بلاکچین را به دست آورده و پاداش بلاک دریافت می کند. این فرآیند نیازمند توان محاسباتی و انرژی زیادی است و همین امر امنیت شبکه را تامین می کند.

اثبات سهام (Proof of Stake – PoS)

اثبات سهام مکانیسم اجماعی است که به جای رقابت محاسباتی، بر اساس میزان سهام یا ارز دیجیتالی که هر شرکت کننده در شبکه قفل کرده (استیک کرده) است، اعتبارسنجان را انتخاب می کند. هرچه سهام یک اعتبارسنج بیشتر باشد، شانس بیشتری برای انتخاب شدن و تأیید بلوک های جدید و دریافت پاداش دارد. PoS نسبت به PoW از نظر مصرف انرژی کارآمدتر است و اتریوم پس از به روزرسانی به اتریوم ۲.۰ از این مکانیسم استفاده می کند.

اثبات سهام محول شده (Delegated Proof of Stake – DPoS)

اثبات سهام محول شده، نسخه ای تغییریافته و بهبود یافته از PoS است. در DPoS، دارندگان توکن های شبکه به نمایندگانی رأی می دهند (آن ها را به عنوان دلیگیت انتخاب می کنند) که مسئولیت تأیید تراکنش ها و ایجاد بلوک ها را بر عهده دارند. این نمایندگان، تعداد محدودی دارند و به صورت دوره ای انتخاب می شوند. DPoS سرعت تراکنش بالاتری را ارائه می دهد و مقیاس پذیری را افزایش می دهد، اما ممکن است از نظر تمرکزگرایی کمی ضعیف تر عمل کند.

استیکینگ (Staking)

استیکینگ فرآیند قفل کردن مقدار مشخصی از ارز دیجیتال در یک کیف پول یا پلتفرم خاص، به منظور پشتیبانی از عملیات شبکه (مانند اعتبارسنجی تراکنش ها) در بلاکچین های مبتنی بر اثبات سهام است. در ازای این اقدام، کاربران پاداش هایی را در قالب همان ارز دیجیتال یا توکن های دیگر دریافت می کنند. استیکینگ راهی برای کسب درآمد غیرفعال از دارایی های دیجیتال است.

ماینر (Miner)

ماینر فرد یا نهادی است که با استفاده از سخت افزارهای قدرتمند محاسباتی، در فرآیند استخراج ارز دیجیتال (در شبکه های PoW) مشارکت می کند. وظیفه اصلی ماینرها، حل پازل های رمزنگاری، تأیید تراکنش ها و اضافه کردن بلوک های جدید به بلاکچین است. در ازای این کار، ماینرها پاداش بلاک و کارمزدهای تراکنش را دریافت می کنند.

پاداش بلاک (Block Reward)

پاداش بلاک ارز دیجیتالی است که به ماینر یا اعتبارسنجی اهدا می شود که با موفقیت یک بلوک جدید را به بلاکچین اضافه کرده است. این پاداش معمولاً شامل ترکیبی از کوین های تازه ضرب شده (نظیر بیت کوین یا اتریوم) و کارمزدهای تراکنش هایی است که در آن بلوک تأیید شده اند.

استخر استخراج (Mining Pool)

استخر استخراج گروهی از ماینرها هستند که قدرت محاسباتی خود را با یکدیگر ترکیب می کنند تا شانس حل پازل های رمزنگاری و دریافت پاداش بلاک را افزایش دهند. پس از موفقیت در استخراج یک بلوک، پاداش به نسبت سهم هر ماینر از قدرت محاسباتی در استخر، بین اعضا تقسیم می شود. این روش برای ماینرهای کوچک تر سودآوری بیشتری دارد.

سختی شبکه (Difficulty)

سختی شبکه پارامتری در بلاکچین های PoW است که نشان می دهد حل پازل رمزنگاری و استخراج یک بلوک جدید چقدر دشوار است. این پارامتر به صورت خودکار تنظیم می شود تا اطمینان حاصل شود که بلوک ها با نرخ ثابتی به بلاکچین اضافه می شوند، صرف نظر از میزان قدرت محاسباتی کلی (هش ریت) شبکه. با افزایش هش ریت، سختی نیز افزایش می یابد تا زمان تولید بلوک ثابت بماند.

ASIC (Application-Specific Integrated Circuit)

ASIC به معنی مدار مجتمع با کاربرد خاص است و به سخت افزارهایی اشاره دارد که به طور اختصاصی برای انجام یک وظیفه خاص، مانند استخراج یک ارز دیجیتال مشخص (مانند بیت کوین)، طراحی و بهینه سازی شده اند. دستگاه های ASIC نسبت به CPU یا GPU در استخراج کارآمدتر و قدرتمندتر هستند، اما قابلیت انعطاف پذیری کمتری دارند و فقط برای یک الگوریتم خاص قابل استفاده اند.

هاوینگ (Halving)

هاوینگ یک رویداد برنامه ریزی شده در برخی ارزهای دیجیتال (به ویژه بیت کوین) است که در آن پاداش بلاک دریافتی توسط ماینرها به نصف کاهش می یابد. این رویداد تقریباً هر چهار سال یک بار (یا پس از استخراج تعداد مشخصی بلوک) رخ می دهد و با کاهش نرخ تولید کوین های جدید، به کنترل عرضه و جلوگیری از تورم کمک می کند. هاوینگ معمولاً تأثیر قابل توجهی بر قیمت بازار دارد.

استخراج ابری (Cloud Mining)

استخراج ابری به فرآیند اجاره قدرت محاسباتی از یک شرکت ثالث برای استخراج ارزهای دیجیتال اشاره دارد. در این روش، افراد نیازی به خرید، نگهداری یا پیکربندی سخت افزار استخراج ندارند و می توانند با پرداخت هزینه ای، از راه دور در فرآیند استخراج مشارکت کنند. این روش ریسک ها و هزینه های اولیه کمتری دارد، اما سودآوری آن می تواند متغیر باشد.

۳. اصطلاحات مهم مربوط به کیف پول ها (Wallet Terms)

کیف پول های ارز دیجیتال ابزارهای ضروری برای ذخیره، ارسال و دریافت دارایی های دیجیتال هستند. درک انواع مختلف کیف پول ها و اصطلاحات مربوط به آن ها برای امنیت و مدیریت مؤثر سرمایه های شما حیاتی است.

کیف پول گرم (Hot Wallet)

کیف پول گرم به کیف پولی گفته می شود که به اینترنت متصل است. این کیف پول ها به دلیل دسترسی آسان و سرعت بالا برای تراکنش های روزمره مناسب هستند، اما از نظر امنیتی، نسبت به کیف پول های سرد آسیب پذیرترند، زیرا به طور مداوم با شبکه در ارتباط هستند. مثال ها شامل کیف پول های صرافی ها، کیف پول های موبایل (مانند Trust Wallet) و کیف پول های دسکتاپ هستند.

کیف پول سرد (Cold Wallet)

کیف پول سرد به کیف پولی اشاره دارد که به اینترنت متصل نیست و به همین دلیل از امنیت بالاتری برخوردار است. این کیف پول ها برای ذخیره سازی بلندمدت و ایمن دارایی های دیجیتال توصیه می شوند. انواع اصلی کیف پول های سرد شامل کیف پول های سخت افزاری و کاغذی هستند.

کیف پول سخت افزاری (Hardware Wallet)

کیف پول سخت افزاری یک دستگاه فیزیکی کوچک (مانند USB) است که کلیدهای خصوصی شما را به صورت آفلاین ذخیره می کند. این نوع کیف پول، بالاترین سطح امنیت را برای دارایی های دیجیتال فراهم می کند، زیرا کلیدهای خصوصی هرگز به اینترنت متصل نمی شوند و در برابر حملات بدافزاری مقاوم هستند. نمونه های معروف آن Ledger و Trezor هستند.

کیف پول نرم افزاری (Software Wallet)

کیف پول نرم افزاری یک برنامه کامپیوتری یا اپلیکیشن موبایل است که روی دستگاه های شما نصب می شود. این کیف پول ها به دلیل اتصال به اینترنت، در دسته کیف پول های گرم قرار می گیرند. استفاده از آن ها راحت است، اما امنیتشان به امنیت دستگاه شما و رعایت نکات امنیتی توسط کاربر بستگی دارد. MetaMask و Exodus از نمونه های رایج هستند.

کیف پول کاغذی (Paper Wallet)

کیف پول کاغذی شامل یک برگه کاغذ است که کلیدهای عمومی و خصوصی شما به صورت کدهای QR روی آن چاپ شده اند. این روش کاملاً آفلاین است و امنیت بالایی دارد، اما نگهداری فیزیکی از کاغذ و جلوگیری از آسیب دیدن یا گم شدن آن بسیار مهم است. همچنین، استفاده نادرست از کیف پول کاغذی می تواند به از دست رفتن دارایی ها منجر شود.

کیف پول حضانتی (Custodial Wallet)

در کیف پول حضانتی، یک نهاد ثالث (معمولاً یک صرافی متمرکز) مسئولیت نگهداری از کلیدهای خصوصی شما را بر عهده دارد. این بدان معناست که شما مالک واقعی دارایی هایتان نیستید و به آن نهاد برای امنیت سرمایه های خود اعتماد می کنید. سهولت استفاده، مزیت اصلی این نوع کیف پول است، اما ریسک های امنیتی مربوط به اعتماد به شخص ثالث را نیز به همراه دارد.

کیف پول غیر حضانتی (Non-Custodial Wallet)

کیف پول غیر حضانتی به شما کنترل کامل بر کلیدهای خصوصی و در نتیجه بر دارایی هایتان را می دهد. شما تنها مسئول نگهداری و امنیت کلیدهای خصوصی خود هستید و هیچ شخص ثالثی به آن ها دسترسی ندارد. این نوع کیف پول امنیت بیشتری را فراهم می کند، اما مسئولیت کاربر در قبال حفظ عبارت بازیابی (Seed Phrase) را افزایش می دهد. Trust Wallet و MetaMask نمونه هایی از این نوع کیف پول هستند.

عبارت بازیابی/سید فریز (Seed Phrase / Recovery Phrase)

عبارت بازیابی یا سید فریز، مجموعه ای از ۱۲ تا ۲۴ کلمه تصادفی است که هنگام ایجاد یک کیف پول غیر حضانتی تولید می شود. این عبارت در حکم کلید اصلی برای بازیابی دسترسی به دارایی های شماست. حفظ و نگهداری آن به صورت آفلاین و در مکانی امن بسیار حیاتی است، زیرا هر کس به این عبارت دسترسی داشته باشد، می تواند به تمام دارایی های موجود در کیف پول شما نیز دسترسی پیدا کند.

همیشه عبارت بازیابی (Seed Phrase) خود را در مکانی امن و آفلاین نگهداری کنید و هرگز آن را با کسی به اشتراک نگذارید. این عبارت تنها راه دسترسی به دارایی های شما در صورت گم شدن یا آسیب دیدن کیف پول است.

کیف پول چند امضایی (Multi-signature Wallet)

کیف پول چند امضایی یا Multi-sig، نوعی کیف پول است که برای تأیید یک تراکنش، نیاز به چندین امضای دیجیتال (از چندین کلید خصوصی) دارد. این کیف پول ها امنیت را با توزیع مسئولیت افزایش می دهند و اغلب توسط سازمان ها، شرکت ها یا برای حساب های مشترک استفاده می شوند. به عنوان مثال، یک کیف پول Multi-sig با تنظیم ۲ از ۳ به این معناست که برای انجام هر تراکنش، حداقل دو امضا از سه کلید خصوصی تعریف شده مورد نیاز است.

۴. اصطلاحات رایج در صرافی ها و پلتفرم های معاملاتی (Exchange & Trading Platform Terms)

این بخش به بررسی واژگان و مفاهیم مرتبط با خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی ها و پلتفرم های معاملاتی می پردازد. آشنایی با این اصطلاحات برای انجام معاملات آگاهانه و مدیریت صحیح دارایی ها ضروری است.

صرافی متمرکز (Centralized Exchange – CEX)

صرافی متمرکز پلتفرمی است که توسط یک نهاد مرکزی اداره می شود و به کاربران امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را می دهد. این صرافی ها واسطه ای بین خریداران و فروشندگان هستند و مسئولیت نگهداری وجوه و اجرای تراکنش ها را بر عهده دارند. CEXها معمولاً مراحل احراز هویت (KYC) دارند و تجربه کاربری ساده تری ارائه می دهند، اما در معرض حملات سایبری و مسائل امنیتی مرتبط با نگهداری متمرکز دارایی ها قرار دارند. Binance و Coinbase از نمونه های معروف هستند.

صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange – DEX)

صرافی غیرمتمرکز پلتفرمی است که بر روی بلاکچین فعالیت می کند و امکان معامله مستقیم ارزهای دیجیتال را بین کاربران (P2P) و بدون نیاز به یک واسطه مرکزی فراهم می آورد. در DEXها، کنترل دارایی ها کاملاً در اختیار کاربر باقی می ماند. این صرافی ها نیازی به احراز هویت ندارند و شفافیت بیشتری ارائه می دهند، اما ممکن است تجربه کاربری پیچیده تری داشته باشند و حجم نقدینگی کمتری نسبت به CEXها داشته باشند. Uniswap و PancakeSwap از نمونه های برجسته DEX هستند.

جفت ارز دیجیتال (Cryptocurrency Pair)

جفت ارز دیجیتال نمایانگر رابطه قیمتی بین دو ارز دیجیتال در یک صرافی است که می توانند در برابر یکدیگر معامله شوند. به عنوان مثال، جفت BTC/USDT به معنای معامله بیت کوین در برابر تتر است، جایی که تتر ارز پایه محسوب می شود و قیمت بیت کوین بر حسب تتر بیان می شود. انتخاب جفت ارز مناسب برای ترید بسیار مهم است.

معاملات اسپات (Spot Trading)

معاملات اسپات به خرید و فروش فوری دارایی های دیجیتال با قیمت فعلی بازار اشاره دارد. در این نوع معامله، دارایی بلافاصله پس از انجام تراکنش به مالکیت خریدار در می آید و فروشنده نیز پول خود را دریافت می کند. معاملات اسپات رایج ترین نوع معامله در صرافی ها است و بدون اهرم (Leverage) انجام می شود.

کتاب سفارش (Order Book)

کتاب سفارش لیستی از سفارشات خرید (Bid) و فروش (Ask) باز برای یک جفت ارز دیجیتال مشخص در یک صرافی است. این کتاب عمق بازار را نشان می دهد و شامل اطلاعاتی مانند قیمت، حجم و تعداد سفارشات در سطوح قیمتی مختلف است. تحلیل کتاب سفارش می تواند به تریدرها در پیش بینی حرکت های کوتاه مدت بازار کمک کند.

حجم معاملات (Trading Volume)

حجم معاملات به مقدار کل یک ارز دیجیتال معامله شده در یک بازه زمانی مشخص (مثلاً ۲۴ ساعت) در یک صرافی یا کل بازار اشاره دارد. حجم بالا نشان دهنده فعالیت زیاد و نقدینگی بالای بازار است که معمولاً به معنای سهولت در خرید و فروش بدون تأثیرگذاری عمده بر قیمت است. حجم پایین می تواند نشان دهنده عدم علاقه و دشواری در انجام معاملات باشد.

کارمزدهای معاملاتی (Trading Fees)

کارمزدهای معاملاتی هزینه هایی هستند که صرافی ها برای انجام تراکنش ها از کاربران دریافت می کنند. این کارمزدها می توانند به صورت درصدی از حجم معامله (Maker/Taker fees) یا یک مبلغ ثابت باشند. کارمزدها بسته به صرافی، حجم معاملات کاربر و نوع ارز دیجیتال متفاوت هستند و تأثیر مستقیمی بر سودآوری معاملات دارند.

KYC (Know Your Customer – احراز هویت)

KYC به فرآیند احراز هویت مشتریان توسط صرافی ها و نهادهای مالی اشاره دارد. این فرآیند شامل جمع آوری اطلاعات شناسایی از کاربران (مانند نام، آدرس، تاریخ تولد، مدارک شناسایی) برای جلوگیری از پولشویی (AML)، تأمین مالی تروریسم و سایر فعالیت های غیرقانونی است. صرافی های متمرکز معمولاً برای استفاده از خدمات کامل خود، KYC را الزامی می دانند.

AML (Anti-Money Laundering – مبارزه با پولشویی)

AML مجموعه ای از قوانین، مقررات و فرآیندهایی است که برای جلوگیری از تبدیل وجوه غیرقانونی (پول کثیف) به وجوه قانونی (پول تمیز) در سیستم مالی طراحی شده اند. در حوزه ارزهای دیجیتال، صرافی ها و پلتفرم های قانونی با اجرای سیاست های KYC و رصد تراکنش ها، به مبارزه با پولشویی کمک می کنند.

سفارش بازار (Market Order)

سفارش بازار نوعی از سفارش خرید یا فروش است که بلافاصله با بهترین قیمت موجود در کتاب سفارش اجرا می شود. هدف از این سفارش، انجام سریع معامله است، اما ممکن است قیمت نهایی اجرا شده، کمی با قیمت مورد انتظار متفاوت باشد، به ویژه در بازارهای کم عمق یا در حجم بالا.

سفارش محدود (Limit Order)

سفارش محدود به سفارش خرید یا فروشی اطلاق می شود که در آن کاربر، قیمت مشخصی را برای انجام معامله تعیین می کند. سفارش تنها زمانی اجرا می شود که قیمت بازار به قیمت تعیین شده توسط کاربر برسد یا از آن بهتر باشد. این سفارش به تریدرها امکان کنترل بیشتری بر قیمت ورود یا خروج از معامله را می دهد.

سفارش توقف ضرر (Stop-Loss Order)

سفارش توقف ضرر، نوعی سفارش است که برای محدود کردن زیان های احتمالی در معاملات استفاده می شود. با فعال شدن این سفارش، زمانی که قیمت دارایی به سطح از پیش تعیین شده (قیمت توقف) برسد، یک سفارش بازار یا سفارش محدود (Stop-Limit) برای فروش دارایی شما فعال می شود. این ابزار برای مدیریت ریسک و محافظت از سرمایه ضروری است.

سفارش توقف حد (Stop-Limit Order)

سفارش توقف حد ترکیبی از سفارش توقف و سفارش محدود است. در این سفارش، کاربر دو قیمت را تعیین می کند: قیمت توقف (Stop Price) که با رسیدن قیمت بازار به آن، سفارش فعال می شود، و قیمت حد (Limit Price) که محدوده قیمتی است که سفارش باید در آن اجرا شود. این نوع سفارش کنترل بیشتری بر قیمت اجرا ارائه می دهد اما ممکن است در بازارهای پرنوسان، اجرا نشود.

واریز (Deposit)

واریز به فرآیند انتقال ارز دیجیتال یا ارز فیات به حساب شما در یک صرافی یا کیف پول اشاره دارد. این کار معمولاً از طریق یک آدرس کیف پول منحصر به فرد یا اطلاعات بانکی صورت می گیرد. قبل از واریز، اطمینان از انتخاب شبکه صحیح و آدرس معتبر بسیار مهم است تا از از دست رفتن دارایی ها جلوگیری شود.

برداشت (Withdrawal)

برداشت به فرآیند انتقال ارز دیجیتال یا ارز فیات از حساب شما در یک صرافی یا کیف پول به یک آدرس خارجی (کیف پول دیگر یا حساب بانکی) اشاره دارد. هنگام برداشت، لازم است آدرس مقصد، شبکه انتقال و مقدار دقیق را به درستی وارد کنید تا تراکنش با موفقیت انجام شود.

لیکوئید شدن (Liquidation)

لیکوئید شدن فرآیندی است که در معاملات مارجین (Margin Trading) و فیوچرز (Futures Trading) رخ می دهد. زمانی که ارزش وثیقه (Collateral) کاربر به دلیل نوسانات بازار به زیر یک سطح مشخص کاهش می یابد، صرافی به صورت خودکار پوزیشن او را می بندد تا از زیان بیشتر و ورشکستگی حساب جلوگیری کند. این اتفاق منجر به از دست رفتن جزئی یا کلی سرمایه وثیقه شده می شود.

مارجین تریدینگ (Margin Trading)

مارجین تریدینگ نوعی معامله است که در آن تریدرها از وجوه قرض گرفته شده (معمولاً از صرافی یا سایر تریدرها) برای افزایش قدرت خرید خود استفاده می کنند. این روش می تواند سود بالقوه را افزایش دهد، اما ریسک های بسیار بالاتری را نیز به همراه دارد، زیرا در صورت حرکت بازار در جهت مخالف، زیان ها نیز با اهرم افزایش می یابند.

لوریج (Leverage)

لوریج یا اهرم، ابزاری است که در معاملات مارجین و فیوچرز استفاده می شود و به تریدرها امکان می دهد تا با سرمایه اولیه کمتر، پوزیشن های بزرگ تری باز کنند. اهرم به صورت نسبت (مانند 10x یا 50x) نمایش داده می شود. استفاده از اهرم می تواند سود را چندین برابر کند، اما در صورت تحلیل نادرست بازار، زیان ها را نیز به همان نسبت افزایش می دهد.

بازار فیوچرز (Futures Market)

بازار فیوچرز یا بازار آتی، بازاری است که در آن قراردادهایی برای خرید یا فروش یک دارایی در تاریخ و قیمت مشخصی در آینده معامله می شوند. در این بازار، تریدرها بر اساس پیش بینی خود از حرکت قیمت آینده، قراردادهای آتی را معامله می کنند و مالکیت دارایی را فوراً به دست نمی آورند. این بازار برای پوشش ریسک یا سفته بازی استفاده می شود و ریسک بالایی دارد.

۵. اصطلاحات مربوط به تحلیل بازار و روانشناسی ترید (Market Analysis & Trading Psychology Terms)

این بخش به مفاهیمی می پردازد که در تحلیل وضعیت کلی بازار، شناسایی روندها و درک رفتار سرمایه گذاران و تریدرها نقش دارند. روانشناسی بازار یکی از عوامل کلیدی در موفقیت یا شکست معاملات است.

بازار گاوی (Bull Market)

بازار گاوی به دوره ای از بازار اشاره دارد که در آن قیمت دارایی ها به طور مداوم در حال افزایش است و روند صعودی دارد. در این شرایط، خوش بینی و اعتماد سرمایه گذاران بالاست و انتظار می رود که قیمت ها همچنان رشد کنند. اصطلاح گاوی از نحوه حمله گاو (شاخ به بالا) برگرفته شده است که نماد حرکت صعودی قیمت است.

بازار خرسی (Bear Market)

بازار خرسی به دوره ای اطلاق می شود که در آن قیمت دارایی ها به طور مداوم در حال کاهش است و روند نزولی دارد. در این شرایط، بدبینی و ترس در بین سرمایه گذاران غالب است و انتظار می رود قیمت ها بیشتر سقوط کنند. اصطلاح خرسی از نحوه حمله خرس (پنجه به پایین) برگرفته شده است که نماد حرکت نزولی قیمت است.

HODL

HODL یک اصطلاح عامیانه در جامعه کریپتو است که به معنای نگهداری (Hold) دارایی های دیجیتال در بلندمدت، صرف نظر از نوسانات کوتاه مدت بازار است. این کلمه در سال ۲۰۱۳ از یک اشتباه تایپی در فروم بیت کوین سرچشمه گرفت و سپس به مخفف Hold On for Dear Life (به معنای برای زندگی عزیزان محکم نگه دار) تبدیل شد. این استراتژی بر اعتقاد به رشد بلندمدت یک ارز دیجیتال تأکید دارد.

FUD (Fear, Uncertainty, Doubt)

FUD مخفف کلمات ترس، عدم اطمینان و تردید است. این اصطلاح به انتشار اطلاعات منفی، گمراه کننده یا نادرست اشاره دارد که با هدف ایجاد وحشت، سردرگمی و عدم اعتماد در بین سرمایه گذاران منتشر می شود. FUD می تواند به دستکاری بازار، کاهش قیمت دارایی ها و تأثیرگذاری بر تصمیمات معاملاتی منجر شود.

FOMO (Fear Of Missing Out)

FOMO مخفف ترس از دست دادن فرصت است. این یک پدیده روانشناختی در بازار است که در آن افراد به دلیل ترس از دست دادن سودهای احتمالی، به سرعت و بدون تحلیل کافی، دارایی هایی را که در حال رشد سریع هستند خریداری می کنند. FOMO اغلب در زمان افزایش ناگهانی قیمت ها (پامپ) مشاهده می شود و می تواند به تصمیمات احساسی و پرخطر منجر گردد.

ATH (All-Time High)

ATH مخفف بالاترین قیمت تاریخی است و به بالاترین قیمتی اشاره دارد که یک دارایی دیجیتال از زمان آغاز معامله تا کنون به آن رسیده است. این نقطه نشان دهنده اوج ارزش گذاری یک دارایی در گذشته است و یک معیار مهم برای تحلیل گران و سرمایه گذاران به شمار می رود.

ATL (All-Time Low)

ATL مخفف پایین ترین قیمت تاریخی است و به پایین ترین قیمتی اشاره دارد که یک دارایی دیجیتال از زمان آغاز معامله تا کنون به آن رسیده است. این نقطه نشان دهنده کف ارزش گذاری یک دارایی در گذشته است.

آلت کوین (Altcoin)

آلت کوین مخفف کوین جایگزین (Alternative Coin) است و به هر ارز دیجیتالی به غیر از بیت کوین اطلاق می شود. آلت کوین ها با هدف بهبود یا ارائه ویژگی های جدید نسبت به بیت کوین ایجاد شده اند و طیف وسیعی از ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، ریپل، لایت کوین و کاردانو را در بر می گیرند.

دامیننس (Dominance)

دامیننس یا تسلط، به سهم بازار یک ارز دیجیتال خاص نسبت به کل بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد. معمولاً منظور از دامیننس، دامیننس بیت کوین است که نشان دهنده درصد ارزش بازار بیت کوین در مقایسه با کل ارزش بازار رمزارزهاست. دامیننس بیت کوین می تواند شاخص مهمی برای تحلیل رفتار کلی آلت کوین ها باشد.

مارکت کپ (Market Capitalization – Market Cap)

مارکت کپ یا ارزش بازار، به ارزش کل یک ارز دیجیتال در گردش اشاره دارد. این مقدار از ضرب قیمت فعلی یک واحد ارز در تعداد کل واحدهای در گردش آن به دست می آید. مارکت کپ یک معیار مهم برای سنجش اندازه، ثبات و پتانسیل رشد یک ارز دیجیتال است.

عرضه در گردش (Circulating Supply)

عرضه در گردش به تعداد کل واحدهای یک ارز دیجیتال اشاره دارد که در حال حاضر در بازار موجود و در دست عموم مردم است. این تعداد شامل کوین های استخراج شده و توکن های منتشر شده ای است که مسدود نشده اند یا توسط تیم پروژه نگهداری نمی شوند.

عرضه کل (Total Supply)

عرضه کل به حداکثر تعداد واحدهای یک ارز دیجیتال اشاره دارد که تاکنون ایجاد شده اند (منهای واحدهای سوخته شده). این مقدار شامل کوین های در گردش و همچنین کوین هایی است که هنوز استخراج نشده اند یا در حساب های قفل شده قرار دارند. عرضه کل معمولاً یک سقف تئوریک برای حداکثر تعداد کوین ها را نشان می دهد.

پامپ و دامپ (Pump and Dump)

پامپ و دامپ یک طرح کلاهبرداری است که در آن گروهی از افراد، قیمت یک ارز دیجیتال (معمولاً با مارکت کپ پایین) را به صورت مصنوعی و با انتشار اخبار هیجانی یا دروغین افزایش می دهند (Pump). پس از افزایش قیمت و جذب سرمایه گذاران ناآگاه، عاملان اصلی دارایی های خود را با قیمت بالا می فروشند (Dump) که منجر به سقوط ناگهانی قیمت و زیان سایر سرمایه گذاران می شود.

راگ پول (Rug Pull)

راگ پول یک نوع کلاهبرداری در فضای دیفای (DeFi) است که در آن توسعه دهندگان یک پروژه رمزارزی، پس از جمع آوری سرمایه از سرمایه گذاران، ناگهان پروژه را رها کرده، تمام نقدینگی را برداشت می کنند و ناپدید می شوند. این عمل معمولاً به از دست رفتن کامل سرمایه کاربران منجر می شود.

هانی پات (Honeypot)

هانی پات نوعی قرارداد هوشمند مخرب است که با هدف فریب کاربران برای واریز وجوه به آن طراحی شده است. این قرارداد به گونه ای برنامه ریزی شده که به نظر می رسد امکان برداشت سود را فراهم می کند، اما در عمل تنها توسعه دهنده قرارداد می تواند وجوه واریز شده را برداشت کند و کاربران دیگر قادر به خروج دارایی های خود نیستند.

گس فی (Gas Fee)

گس فی کارمزدی است که کاربران برای انجام تراکنش ها و اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم و سایر بلاکچین های سازگار با EVM (ماشین مجازی اتریوم) پرداخت می کنند. این کارمزد به عنوان پاداش به ماینرها یا اعتبارسنجان پرداخت می شود تا انرژی محاسباتی لازم برای پردازش تراکنش ها را تأمین کنند. میزان گس فی به پیچیدگی عملیات و ترافیک شبکه بستگی دارد.

۶. اصطلاحات مربوط به پروژه ها و عرضه اولیه (Project & Initial Offering Terms)

این بخش به واژگان مرتبط با روش های جمع آوری سرمایه برای پروژه های جدید رمزارزی و ساختار حاکمیتی آن ها می پردازد. این اصطلاحات برای سرمایه گذاران در مراحل اولیه پروژه ها بسیار مهم هستند.

ICO (Initial Coin Offering)

ICO مخفف عرضه اولیه کوین است. این یک روش جمع آوری سرمایه برای پروژه های بلاکچین است که در آن توکن های جدید پروژه به سرمایه گذاران اولیه در ازای ارزهای دیجیتال معتبر (مانند بیت کوین یا اتریوم) فروخته می شوند. ICOها در گذشته بسیار محبوب بودند، اما به دلیل عدم نظارت و ریسک های کلاهبرداری، اکنون کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

IDO (Initial DEX Offering)

IDO مخفف عرضه اولیه در صرافی غیرمتمرکز است. این روش جمع آوری سرمایه، نوعی ICO است که توکن ها مستقیماً از طریق یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) عرضه می شوند. IDOها مزایایی مانند شفافیت بیشتر، دسترسی برابر برای همه سرمایه گذاران و نقدینگی فوری پس از عرضه را ارائه می دهند.

IEO (Initial Exchange Offering)

IEO مخفف عرضه اولیه از طریق صرافی است. در این روش جمع آوری سرمایه، یک صرافی متمرکز (CEX) مسئولیت فروش توکن های یک پروژه جدید را بر عهده می گیرد. صرافی ها معمولاً پروژه ها را از نظر اعتبار و پتانسیل بررسی می کنند، که این امر به افزایش اعتماد سرمایه گذاران کمک می کند. IEOها اغلب برای کاربران صرافی برگزار می شوند.

Airdrop

Airdrop فرآیند توزیع رایگان توکن های جدید یک پروژه به تعداد زیادی از آدرس های کیف پول است. این کار معمولاً به منظور بازاریابی، افزایش آگاهی در مورد پروژه، پاداش دادن به کاربران فعال یا جذب جامعه ای از کاربران اولیه انجام می شود. دریافت کنندگان ایردراپ برای دریافت توکن ها نیازی به پرداخت هزینه ندارند.

باونتی (Bounty)

باونتی پاداش هایی است که توسط تیم های پروژه به افراد یا گروه هایی که به ترویج، توسعه یا شناسایی اشکالات در پروژه کمک می کنند، اهدا می شود. این پاداش ها معمولاً در قالب توکن های پروژه پرداخت می شوند و می توانند شامل فعالیت هایی مانند بازاریابی در شبکه های اجتماعی، ترجمه محتوا، یافتن باگ های نرم افزاری یا ایجاد محتوای آموزشی باشند.

وایت پیپر (Whitepaper)

وایت پیپر سندی جامع و فنی است که توسط تیم توسعه دهنده یک پروژه رمزارزی منتشر می شود. این سند جزئیات پروژه، شامل هدف، فناوری، مدل اقتصادی (توکنومیکس)، نقشه راه (Roadmap)، چالش های موجود و راه حل های پیشنهادی را تشریح می کند. وایت پیپر برای سرمایه گذاران و علاقه مندان به منظور ارزیابی اعتبار و پتانسیل پروژه بسیار مهم است.

رودمپ (Roadmap)

رودمپ یا نقشه راه، سندی است که مراحل توسعه آینده یک پروژه رمزارزی را به صورت زمان بندی شده و با جزئیات اهداف، ویژگی ها و برنامه های آتی نشان می دهد. رودمپ به سرمایه گذاران و جامعه پروژه کمک می کند تا از پیشرفت ها و برنامه های آینده مطلع شوند و انتظارات واقع بینانه ای داشته باشند.

توکنومیکس (Tokenomics)

توکنومیکس ترکیبی از کلمات توکن و اقتصاد است و به مدل اقتصادی یک ارز دیجیتال یا توکن اشاره دارد. این مفهوم شامل عواملی مانند عرضه کل، عرضه در گردش، نحوه توزیع، مکانیسم های سوزاندن توکن، کاربردهای توکن و پاداش های استیکینگ است. توکنومیکس قوی و پایدار برای موفقیت بلندمدت یک پروژه حیاتی است.

DAO (Decentralized Autonomous Organization)

DAO مخفف سازمان خودگردان غیرمتمرکز است. این سازمان ها بر اساس قراردادهای هوشمند و قوانین برنامه ریزی شده در بلاکچین عمل می کنند و تصمیم گیری ها به جای یک نهاد مرکزی، از طریق رأی گیری و اجماع دارندگان توکن های حاکمیتی انجام می شود. هدف DAOها، ایجاد ساختارهای مدیریتی شفاف، دموکراتیک و بدون نیاز به واسطه است.

۷. اصطلاحات نوین و ترندهای جدید (New & Trending Concepts)

این بخش به معرفی جدیدترین و پرطرفدارترین مفاهیم و ترندها در اکوسیستم ارزهای دیجیتال می پردازد که مرزهای نوآوری را گسترش داده و کاربردهای بلاکچین را فراتر از مبادلات مالی برده اند.

DeFi (Decentralized Finance)

DeFi مخفف امور مالی غیرمتمرکز است و به اکوسیستم در حال رشدی از برنامه های مالی (DApps) اشاره دارد که بر روی بلاکچین ساخته شده اند و بدون نیاز به واسطه های مالی سنتی (مانند بانک ها و کارگزاری ها) فعالیت می کنند. DeFi شامل خدماتی مانند وام دهی، وام گیری، مبادله ارز، بیمه و کشاورزی بازده (Yield Farming) است.

Web3

Web3 مفهومی از نسل بعدی اینترنت است که بر پایه فناوری های غیرمتمرکز مانند بلاکچین بنا شده است. در Web3، کاربران کنترل بیشتری بر داده ها و هویت دیجیتالی خود دارند و به جای پلتفرم های متمرکز، از اپلیکیشن های غیرمتمرکز (DApps) استفاده می کنند. این نسل از وب به دنبال ایجاد اینترنتی بازتر، شفاف تر و امن تر است.

Metaverse

Metaverse یک دنیای مجازی سه بعدی و پایدار است که کاربران می توانند در آن به صورت آواتار با یکدیگر و با محیط تعامل داشته باشند. متاورس ها اغلب از فناوری بلاکچین برای مالکیت دارایی های دیجیتالی (مانند NFT)، اقتصادهای درون بازی و مدیریت هویت استفاده می کنند. این مفهوم به دنبال ایجاد تجربه ای غوطه ور و واقعی از فضای دیجیتال است.

GameFi / Play-to-Earn (P2E)

GameFi ترکیبی از Game (بازی) و Finance (مالی) است و به مدل جدیدی از بازی های بلاکچینی اشاره دارد که در آن بازیکنان می توانند در ازای انجام بازی، دارایی های دیجیتال (مانان توکن یا NFT) کسب کنند. مدل Play-to-Earn (P2E) به بازیکنان اجازه می دهد تا با صرف زمان و مهارت خود، درآمد واقعی داشته باشند. Axie Infinity از پیشگامان این مدل است.

Yield Farming

Yield Farming یک استراتژی در DeFi است که در آن کاربران ارزهای دیجیتال خود را در پروتکل های وام دهی یا تأمین نقدینگی قفل می کنند تا در ازای آن پاداش (معمولاً در قالب توکن های جدید) کسب کنند. هدف اصلی Yield Farming، به حداکثر رساندن بازده از دارایی های دیجیتال است، اما ریسک های بالایی مانند خطر لیکوئید شدن یا آسیب پذیری های قرارداد هوشمند را نیز به همراه دارد.

Lending / Borrowing

Lending (وام دهی) و Borrowing (وام گیری) از سرویس های اصلی در اکوسیستم DeFi هستند. در وام دهی، کاربران ارزهای دیجیتال خود را به پروتکل های غیرمتمرکز سپرده گذاری می کنند و در ازای آن سود دریافت می کنند. در وام گیری، کاربران می توانند با وثیقه گذاری ارزهای دیجیتال خود، از این پروتکل ها وام بگیرند. این فرآیند بدون نیاز به بانک ها و با شفافیت بالا انجام می شود.

Bridge (پل بلاکچینی)

پل بلاکچینی ابزاری است که امکان انتقال ارزهای دیجیتال و داده ها را بین دو بلاکچین مستقل و ناسازگار فراهم می کند. برای مثال، یک پل می تواند امکان انتقال بیت کوین را به شبکه اتریوم (به عنوان Wrapped Bitcoin – WBTC) فراهم کند. پل ها برای افزایش قابلیت همکاری (Interoperability) بین شبکه ها حیاتی هستند، اما ممکن است نقاط ضعف امنیتی نیز داشته باشند.

Cross-Chain

مفهوم Cross-Chain به قابلیت تعامل و تبادل اطلاعات یا دارایی ها بین بلاکچین های مختلف اشاره دارد. هدف از فناوری های Cross-Chain، از بین بردن محدودیت های بلاکچین های مستقل و ایجاد یک اکوسیستم واحد و یکپارچه است که در آن دارایی ها و داده ها بتوانند آزادانه بین شبکه های مختلف جابجا شوند.

DApp (Decentralized Application)

DApp مخفف اپلیکیشن غیرمتمرکز است و به برنامه های نرم افزاری اشاره دارد که بر روی یک شبکه بلاکچین یا سایر سیستم های غیرمتمرکز اجرا می شوند. برخلاف برنامه های سنتی که بر روی سرورهای مرکزی میزبانی می شوند، DAppها کنترل متمرکز ندارند و شفافیت، امنیت و مقاومت در برابر سانسور را ارائه می دهند. صرافی های غیرمتمرکز (DEX) و پروتکل های DeFi نمونه هایی از DAppها هستند.

سوالات متداول

آیا یادگیری تمامی اصطلاحات ارز دیجیتال برای فعالیت در این بازار ضروری است؟

یادگیری تمامی اصطلاحات ضروری نیست، اما تسلط بر مفاهیم پایه و اصطلاحات مرتبط با حوزه فعالیت شما (مانند ترید، سرمایه گذاری، توسعه) برای تصمیم گیری آگاهانه و کاهش ریسک اهمیت فراوانی دارد. شروع با اصطلاحات اساسی و گسترش تدریجی دانش، رویکردی مؤثر است.

چگونه می توان اصطلاحات جدید ارز دیجیتال را به طور مداوم دنبال کرد؟

بازار ارز دیجیتال به سرعت در حال تحول است. برای دنبال کردن اصطلاحات جدید، مطالعه منظم اخبار و تحلیل های وب سایت های معتبر، مشارکت در جوامع آنلاین رمزارزی و دنبال کردن پروژه های نوآورانه توصیه می شود. بسیاری از پروژه ها در وایت پیپرهای خود اصطلاحات جدیدی را معرفی می کنند.

تفاوت اصلی بین کوین و توکن در چیست؟

تفاوت اصلی در این است که کوین ها بلاکچین مستقل و بومی خود را دارند (مانند بیت کوین و اتریوم) و برای پرداخت در همان شبکه استفاده می شوند. اما توکن ها بر بستر بلاکچین های موجود (مانند ERC-20 بر روی اتریوم) ایجاد می شوند و معمولاً کاربردهای خاصی در اکوسیستم پروژه خود دارند، مانند دسترسی به خدمات یا نمایش مالکیت.

چرا در برخی صرافی ها احراز هویت (KYC) اجباری است؟

احراز هویت (KYC) برای مطابقت با قوانین مبارزه با پولشویی (AML) و تأمین مالی تروریسم اجباری است. این فرآیند به صرافی ها کمک می کند تا هویت کاربران خود را تأیید کنند و از فعالیت های غیرقانونی جلوگیری نمایند. عدم رعایت KYC می تواند منجر به محدودیت هایی در واریز، برداشت یا حجم معاملات شود.

نتیجه گیری

ورود به دنیای ارزهای دیجیتال، بدون درک صحیح اصطلاحات رایج آن، می تواند تجربه ای سردرگم کننده و پر ریسک باشد. همانطور که مشاهده شد، این حوزه با واژگان و مفاهیم فنی فراوانی همراه است که هر یک نقش ویژه ای در عملکرد و ساختار این اکوسیستم ایفا می کنند. از بنیادهای بلاکچین و مکانیسم های اجماع گرفته تا پیچیدگی های معاملات و نوآوری های جدیدی مانند DeFi و NFT، تسلط بر این زبان تخصصی، گامی اساسی برای هر فردی است که به دنبال موفقیت و فعالیت آگاهانه در این بازار پویا است.

این مقاله سعی بر آن داشت تا با ارائه تعاریف دقیق و دسته بندی منطقی، یک مرجع جامع و قابل اعتماد برای شما فراهم آورد. هر اصطلاح، پنجره ای به سوی درکی عمیق تر از پتانسیل ها و چالش های دنیای رمزارزها می گشاید. با یادگیری مستمر و به روز نگه داشتن دانش خود، می توانید با اطمینان بیشتری در این بازار پرنوسان حرکت کرده و از فرصت های بی نظیر آن بهره مند شوید. این واژه نامه، نه یک مقصد، بلکه نقطه آغازی برای سفر شما در مسیر تسلط بر دنیای ارزهای دیجیتال است.