انواع جلسات اسکرام (Scrum Meetings)

در دنیای توسعه نرم افزار و مدیریت پروژه های چابک اسکرام (Scrum) به عنوان یکی از محبوب ترین چارچوب ها شناخته می شود. یکی از عناصر کلیدی اسکرام جلسات منظم و ساختاریافته است که به تیم کمک می کند تا هماهنگ و بهره ور باقی بماند. در این مقاله می خواهیم به صورت مرحله به مرحله به بررسی انواع جلسات اسکرام بپردازیم. اگر شما هم درگیر پروژه های تیمی و آموزش مدیریت پروژه هستید؛ این مقاله می تواند نقطه شروع خوبی برای درک بهتر این روش باشد.

هدف جلسات اسکرام چیست؟

جلسات اسکرام ابزارهایی برای تضمین هماهنگی و شفافیت در تیم هستند. این جلسات کمک می کنند تا:

• تیم ها هماهنگ شوند.
• مشکلات و موانع شناسایی شوند.
• پیشرفت پروژه ارزیابی شود.

۱. جلسه برنامه ریزی اسپرینت (Sprint Planning)

هدف : برنامه ریزی برای دوره زمانی مشخص (اسپرینت) و تعیین اهداف آن.

ساختار جلسه :

• محصول مالک (Product Owner) اهداف کلی اسپرینت را مشخص می کند.
• تیم توسعه مواردی که می توانند در اسپرینت تکمیل کنند را تعیین می کند.
• خروجی : لیستی از آیتم های بک لاگ (Backlog Items) که در این اسپرینت انجام خواهند شد.

زمان پیشنهادی	شرکت کنندگان
۴ ساعت (برای اسپرینت ۲ هفته ای)	تیم توسعه اسکرام مستر محصول مالک

۲. جلسه اسکرام روزانه (Daily Scrum)

هدف : بررسی پیشرفت روزانه و هماهنگی تیم.

ساختار جلسه :

• هر عضو تیم به سه سؤال اصلی پاسخ می دهد :
1. دیروز چه کاری انجام دادم؟
2. امروز چه کاری خواهم کرد؟
3. چه موانعی پیش رو دارم؟
• این جلسه کوتاه و دقیق است.

زمان پیشنهادی : حداکثر ۱۵ دقیقه
نکته : برای تیم های ریموت می توان از ابزارهایی مثل Zoom یا Microsoft Teams استفاده کرد.

۳. جلسه بازنگری اسپرینت (Sprint Review)

هدف : ارائه کارهای انجام شده در اسپرینت به ذینفعان و جمع آوری بازخورد.

ساختار جلسه :

• تیم توسعه نتایج خود را نمایش می دهد.
• ذینفعان نظرات و پیشنهادات خود را ارائه می کنند.
• خروجی : بازخوردهایی که می توانند در اسپرینت های آینده اعمال شوند.

زمان پیشنهادی	شرکت کنندگان
۲ ساعت (برای اسپرینت ۲ هفته ای)	تیم توسعه محصول مالک ذینفعان

۴. جلسه بازتاب اسپرینت (Sprint Retrospective)

هدف : شناسایی نقاط قوت و ضعف عملکرد تیم در اسپرینت گذشته.

ساختار جلسه :

• چه چیزی خوب پیش رفت؟
• چه چیزی باید بهتر شود؟
• چه تغییراتی باید اعمال کنیم؟

این جلسه فرصتی برای رشد و بهبود مستمر تیم است.

زمان پیشنهادی : ۱.۵ ساعت برای هر اسپرینت
ابزار پیشنهادی : Miro برای ردیابی نظرات تیم.

۵. جلسه پالایش بک لاگ (Backlog Refinement)

هدف : بهبود و مرتب سازی آیتم های بک لاگ برای اسپرینت های آتی.

ساختار جلسه :

• اولویت بندی آیتم ها توسط محصول مالک.
• توضیح و شفاف سازی آیتم ها برای تیم توسعه.

نکته : این جلسه رسمی نیست و بسته به نیاز تیم انجام می شود.

۶. جلسه پیگیری موانع (Impediment Removal Meeting)

هدف : بررسی و رفع موانع که در مسیر تیم توسعه قرار دارند.

ساختار جلسه :

• شناسایی مشکلات توسط اسکرام مستر.
• بحث و ارائه راهکارها برای رفع مشکلات.

۷. جلسات هماهنگی چند تیمی (Scrum of Scrums)

هدف : هماهنگی بین تیم هایی که روی یک پروژه مشترک کار می کنند.

ساختار جلسه :

• هر تیم یک نماینده برای ارائه گزارش ارسال می کند.
• مشکلات و وابستگی های بین تیم ها بررسی می شود.

۸. جلسه آماده سازی عرضه (Release Planning)

هدف : تعیین زمان و نحوه عرضه محصول به بازار.

ساختار جلسه :

• محصول مالک برنامه عرضه را مشخص می کند.
• تیم توسعه زمان بندی و پیش نیازهای عرضه را بررسی می کند.

جدول مقایسه جلسات اسکرام

نام جلسه	هدف اصلی	مدت زمان پیشنهادی	شرکت کنندگان کلیدی
برنامه ریزی اسپرینت	تعیین اهداف اسپرینت	۴ ساعت	محصول مالک تیم توسعه
اسکرام روزانه	هماهنگی و رفع موانع	۱۵ دقیقه	تیم توسعه
بازنگری اسپرینت	دریافت بازخورد	۲ ساعت	ذینفعان تیم توسعه
بازتاب اسپرینت	بهبود عملکرد تیم	۱.۵ ساعت	تیم توسعه

نتیجه گیری

جلسات اسکرام ستون فقرات مدیریت پروژه های چابک هستند. با استفاده صحیح از این جلسات تیم ها می توانند بهره وری بالاتری داشته باشند و کیفیت خروجی ها را بهبود دهند. کلید موفقیت در اسکرام اجرای منظم و هدفمند جلسات است.

پرسش و پاسخ

۱. آیا جلسات اسکرام فقط برای تیم های نرم افزاری است؟
خیر این جلسات برای هر تیمی که از روش چابک استفاده می کند مفید است.

۲. چه ابزاری برای مدیریت جلسات اسکرام مناسب است؟
ابزارهایی مثل Jira Trello و Microsoft Teams برای مدیریت پروژه و جلسات اسکرام پیشنهاد می شوند.

۳. اگر تیمی در یک جلسه حضور نداشته باشد چه اتفاقی می افتد؟
حضور تمام اعضای تیم در جلسات اسکرام ضروری است اما اگر یکی از اعضا غایب باشد باید از ابزارهایی مثل یادداشت جلسات استفاده شود تا اطلاعات از دست نرود.