بازار بورس کالا چیست و نحوه خرید و فروش در آن چگونه است؟
آموزش بورس، به عنوان یکی از مباحث مهم و پرکاربرد در دنیای مالی، همواره توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است. در این راستا، یکی از بخش‌های پرفعالیت و اهمیت در تالارهای مالی، بازار بورس کالا است. این بازار، به عنوان یک دنیایی از معاملات و تبادلات کالاهای مختلف از جمله فلزات، محصولات کشاورزی و سایر کالاهای خام، از طریق قراردادها و معاملات متنوع و پیچیده، جای خود را دارد. در جریان آموزش بورس، آشنایی با بازار بورس کالا از جمله اصول و قوانین آن، نوع معاملات مختلف از قبیل قراردادهای آتی و مشتقه، و همچنین ارتباط این بازار با سایر عوامل اقتصادی و مالی بسیار حائز اهمیت است.
این مقاله به بررسی چگونگی عملکرد بازار بورس کالا و نحوه ورود به این بازار برای سرمایه‌گذاران می‌پردازد و انواع بورس کالا و قراردادهای موجود در آن را بررسی میکند.
بازار بورس کالا چیست؟
بورس کالا یا بازار کالایی یک نوع بازار مالی است که در آن کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، نفت، گندم، ذرت، سویا، قهوه و سایر کالاهای مشابه معامله می‌شوند. این بازارها برای تبادل و تجارت این نوع کالاها بین تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان، واسطه‌ها و سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شوند.
معاملات در بورس کالا ممکن است به صورت فیزیکی (تحویل واقعی کالا) یا به صورت مشتقه (به عنوان قراردادهای آتی) صورت بگیرد. در معاملات مشتقه، طرفین تنها به تفاوت قیمت‌ها در زمانهای مختلف توجه می‌کنند و تحویل فیزیکی کالا به صورت مستقیم انجام نمی‌شود.
بورس کالاها معمولاً به عنوان یک مکانیزم برای حفظ تعادل در بازار، تعیین قیمت، مدیریت ریسک و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در زمینه کالاهای خام شناخته می‌شود. این بازارها می‌توانند برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به عنوان یک ابزار مفید برای مدیریت ریسک قیمتی و امکان دسترسی به بازارهای جهانی کالاها عمل کنند.
تشکیل بورس کالا به عنوان یک نظام مالی و تجاری، از ضرورت‌های اساسی در جهت بهبود عملکرد بازارهای کالاها و رفع مشکلاتی که در بازارهای سنتی وجود دارد، به وجود آمده است.
- کنترل نوسانات قیمت: بازار کالاها اغلب با نوسانات غیرمعمول در قیمت‌ها روبرو است. بورس کالا با مکانیسم‌های معاملاتی مانند قراردادهای آتی و سلف، سعی در کاهش نوسانات غیرطبیعی قیمت‌ها دارد و باعث کاهش ریسک برای معامله‌گران می‌شود.
- شفافیت در معاملات: ایجاد بورس کالاها باعث افزایش شفافیت در معاملات می‌شود. این شفافیت اطمینان معامله‌گران را افزایش می‌دهد و امکان دسترسی به اطلاعات دقیق و صحیح را برای تمامی افراد فراهم میکند.
- تسهیل تجارت و تولید: وجود یک بازار منظم برای معاملات کالاها، تولیدکنندگان و تاجران را قادر می‌سازد تا با کاهش ریسک و ایجاد یک محیط قابل اعتماد، تجارت خود را گسترش دهند و سرمایه‌گذاری کنند.
- پیشگیری از فعالیت‌های غیرقانونی: بورس کالاها از طریق ارائه یک محیط قانونی و شفاف، جلوی فعالیت‌های غیرقانونی و رانت‌خواری را می‌گیرد و از فرار مالیاتی جلوگیری میکند.
- تحریک تولید و افزایش رقابت: با ایجاد بورس کالاها، تولیدکنندگان ترغیب به ارائه محصولات با کیفیت و قیمت منصفانه می‌شوند و این امر به افزایش رقابت و کیفیت کالاها منجر می‌شود.
به طور کلی، بورس کالاها به عنوان یک ساختار بازاری قوی و قابل اعتماد، می‌تواند ارزش اقتصادی را افزایش داده و بهبود عملکرد بازارهای کالاها را تضمین کند، که در نتیجه باعث توسعه و رشد اقتصادی کشور می‌شود. رسانه آموزشی مکتب تی وی اطلاعات مفیدی درباره این بازار و نحوه عملکرد آن ارائه می دهد.
بازار بورس کالای ایران
بورس کالای ایران یک بازار مالی متخصص است که در آن انواع کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، نفت، محصولات کشاورزی و صنایع دیگر معامله می‌شود. تأسیس این بورس در ایران با هدف تسهیل مبادلات و تجارت کالاهای مختلف، همچنین بهره‌وری اقتصادی و مدیریت ریسک، انجام می‌شود.
بورس کالای ایران از سال‌های پیشین خود، یعنی از سال 1382 با ایجاد دو سازمان مجزا به نام‌های سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران و سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی ایران شروع به فعالیت نمود. سپس در سال 1384، با تأسیس شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) و ادغام فعالیت‌های دو سازمان مذکور، فرآیند یکپارچه‌سازی و ادغام این دو بازار انجام شد و این شرکت به عنوان یک بازار یکپارچه برای معاملات کالاهای مختلف شروع به فعالیت کرد.
از آن زمان تا به امروز، بورس کالای ایران با تأمین مکانیسم‌های مختلف مانند معاملات نقدی، نسیه، سلف و کشف پریمیوم، همچنین ارائه ابزارهای مالی نوین از جمله قراردادهای آتی، قرارداد اختیار معامله، گواهی‌های سپرده کالایی و صندوق‌های کالایی، یک بستر مناسب برای معاملات انواع کالاها ایجاد کرده است.
بورس کالای ایران با پذیرفته شدن در بازار پایه “الف” فرابورس، سپس به بازارهای مختلف مالی در ایران متصل شده و به تدریج مکانیزم‌های فعالیت خود را گسترش داده تا امروزه به عنوان یکی از بازارهای مالی برجسته کشور شناخته شود.
اهداف بورس کالای ایران
بورس کالای ایران با داشتن اهداف گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف اقتصادی و بازارهای مالی، به منظور توسعه و بهبود عملکرد بازار کالاها و خدمت رسانی به اعضا و نهادهای مختلف اقتصادی فعالیت میکند. برخی از اهداف بورس کالای ایران عبارتند از:
- ایجاد بازار شفاف و قانونی: ایجاد محیطی شفاف و قانونی برای معاملات کالاها که اعتماد معامله‌گران را تقویت کند و باعث کاهش تقلب و فرار مالیاتی شود.
- کاهش نوسانات قیمتی: تلاش برای کاهش نوسانات غیرطبیعی در قیمت‌ها و فراهم کردن شرایطی که ارزش واقعی کالاها را منعکس کند.
- تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری: فراهم آوردن شرایطی که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بتوانند با اطمینان بیشتری معامله کنند و به سادگی در بازار سرمایه فعالیت داشته باشند.
- توسعه صنایع و کشاورزی: حمایت از توسعه و رشد صنایع تولیدی و کشاورزی از طریق ایجاد یک بازار کالایی مناسب.
- افزایش توانمندی‌های اقتصادی: با ایجاد شرایط مطلوب برای معاملات و ارتقاء اعتماد عمومی، توانمندی‌های اقتصادی کشور را ارتقا می‌دهد.
- حفظ استانداردهای کیفیت و مدیریت مناسب موجودی: تضمین انتخاب بهترین کالاها و مدیریت کیفیت و کمیت موجودی‌ها به منظور حفظ استانداردهای لازم.
انواع بازار بورس کالا
بازار بورس کالا شامل انواع مختلفی از بازارهاست که هر کدام ویژگی‌ها و عوامل متفاوتی را در خود جای داده‌اند. در ادامه به بررسی انواع بازار بورس کالا میپردازیم.
بازار فیزیکی
بازار فیزیکی بورس کالا یکی از اصلی‌ترین بازارهای معاملاتی است که محصولات فیزیکی مختلف را مورد معامله قرار می‌دهد. این بازار برای خرید و فروش محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده‌های نفتی، محصولات پتروشیمی و محصولات کشاورزی فرصت فراهم میکند. در این بازار، فرایند معاملات به شکلی ساده و شفاف انجام می‌شود. فروشندگان (عرضه‌کنندگان) ابتدا قیمت خود را برای عرضه محصول اعلام می‌کنند و سپس متقاضیان (خریداران) با توجه به این قیمت‌ها و حجم عرضه، پیشنهادات خرید خود را مطرح می‌کنند. در نهایت، محصول به بالاترین قیمت پیشنهادی فروخته می‌شود.
یکی از ویژگی‌های اصلی این بازار، ایجاد شفافیت و کاهش ریسک در معاملات است. از طریق تقابل عرضه و تقاضا، قیمت منصفانه محصولات کشف می‌شود و این فرایند توسط اتاق پایاپای بورس کنترل و نظارت می‌شود تا به حداکثر کاهش ریسک برای طرفین کمک کند. این بازار امکان معاملات در دو رینگ داخلی و صادراتی را فراهم میکند. رینگ داخلی برای معامله کالاهای داخل کشور و رینگ صادراتی برای محصولاتی که مقصدشان بازارهای بین‌المللی است، تعیین شده است. این دو رینگ، هر کدام قوانین و الزامات خاص خود را برای معاملات دارند، به عنوان مثال، الزام خروج کالا از کشور برای معاملات در رینگ صادراتی.
بازار فیزیکی بورس کالا با ارائه گزینه‌های مختلف معامله و کاهش ریسک‌های مرتبط با معاملات، به فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان کمک میکند تا بهترین تصمیمات را در خرید و فروش محصولات خود بگیرند. همانطور که گفته شد، بازار فیزیکی بورس کالا در چندین دسته محصولات گروه‌بندی می‌شود که معاملات در آن‌ها انجام می‌شود.
- گروه محصولات پتروشیمی: در این بخش از بازار، محصولاتی که توسط شرکت‌های پتروشیمی تولید می‌شوند، عرضه می‌شوند. مواد تولیدی این شرکت‌ها در گرید‌های مختلف در این بازار قرار می‌گیرند و خریداران آن‌ها معمولاً تولیدکنندگانی هستند که این مواد را به عنوان مواد اولیه برای تولید کالاهای خود استفاده می‌کنند. مثال از این محصولات شامل پلیمرها، پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن، PET، استایرن مونومر و مواد شیمیایی مشابه می‌باشد.
- گروه محصولات صنعتی و معدنی: در این بخش از بازار، محصولاتی که از صنایع مختلف و معادن تولید می‌شوند، مورد معامله قرار می‌گیرند. مثال از این محصولات شامل فولاد، سنگ‌آهن، مس، آلومینیوم، میلگرد و تیرآهن است.
- گروه فرآورده‌های نفتی: در این بخش، محصولاتی که از فرآوری نفت به دست می‌آیند، مورد معامله قرار می‌گیرند. این شامل مواردی مانند واکیوم باتوم، لوب‌کات، گوگرد کلوخه، قیر و سایر محصولات فرآوری شده نفتی می‌شود.
- گروه محصولات کشاورزی: این بخش از بازار مربوط به محصولات کشاورزی است که می‌تواند شامل گندم، جو، ذرت، جوجه‌های یک روزه گوشتی و سایر محصولات کشاورزی باشد. این بازار به دلیل رشد تقاضا و مهم بودن برخی محصولات، گاهی فعالیت کمتری دارد.
بازار فرعی
بازار فرعی در بورس کالا، به عنوان یک نماینده فرعی از بازار اصلی، به صورت معمول بر پایهٔ معاملات کالایی انجام می‌شود. در این بازار نیز، تبادل کالاها برای تحویل فیزیکی انجام می‌شود و سازوکارهای مرتبط با تسویه و قوانین اجرایی مشابه با بازار فیزیکی بورس کالا عمل میکند. اما تفاوت اصلی بازار فرعی با بازار فیزیکی در مقررات آن است. این بازار با هدف فراهم کردن فرصت معامله برای کالاهایی که شرایط استاندارد کالایی معینی را ندارند یا به دلیل ویژگی‌های خاص قابل پذیرش در بازار اصلی نیستند، راه‌اندازی شده است.
مقررات آسان‌تر در قبول و پذیرش کالاها در این بازار، به افراد و شرکت‌هایی که ممکن است با محدودیت‌های بازار اصلی مواجه شوند اجازه می‌دهد تا معاملات خود را به سریعتر و به سادگی انجام دهند. این امکانات زمینه را برای فعالیت‌های گسترده‌تر و تنوع بیشتر در معاملات فراهم می‌کنند، در حالی که همچنان از مبانی و اصول اصلی معاملات فیزیکی استفاده می‌شود.
بازار مشتقه
بازار مشتقه بورس کالا یک نوع خاص از بازار بورس است که برای معاملات کالاهای مختلف، از جمله محصولات کشاورزی، فلزات و فرآورده‌های نفتی، ابزارهای مالی مشتقه ارائه می‌دهد. این بازار از ابزارهایی مانند قراردادهای آتی (Futures) و قراردادهای اختیار معامله (Options) برای معاملات و تبادل کالاها استفاده میکند.
ماهیت اصلی بازار مشتقه این است که از کالاهای موجود در بازار فیزیکی (مانند محصولات کشاورزی، فلزات، نفت و …) برای ایجاد قراردادهای مالی استفاده می‌شود. این قراردادها مبتنی بر قیمت و ارزش آیندهٔ کالاها معامله می‌شوند، به‌طوری‌که طرفین می‌توانند یک قیمت معین را برای خرید یا فروش کالا در آینده تعیین کنند.
در این بازار، یک دارایی پایه مشخص شده و بر روی آن قراردادها منعقد می‌شوند. این دارایی می‌تواند انواع کالاهای کشاورزی، فلزات، یا فرآورده‌های نفتی باشد. در ایران، این بازار با اولین قراردادهای آتی بر روی سکه و محصولات کشاورزی مانند زعفران شروع شد و در ادامه محصولات دیگری نظیر پسته و زیره نیز به آن اضافه شد.
مخاطبان اصلی این بازار عموماً سرمایه‌گذاران خرد هستند که تمایل دارند در این ابزارهای مالی جدید سرمایه‌گذاری کنند. ایجاد این بازارهای مشتقه می‌تواند فرصتی برای دسترسی به بازارهای کالاهای خاص و جذاب‌تر برای سرمایه‌گذاران باشد و به آن‌ها امکان معامله در این بازارهای کالایی را با ابزارهای مشتقه فراهم کند.
بازار مالی
بازار مالی در بورس کالای ایران به منظور جذب سرمایه‌های مورد نیاز برای تأمین مالی بخش‌های تولید در کشور شکل گرفته است. این بازار از ابزارهای متنوعی استفاده میکند که هر کدام با توجه به ماهیت خود و کالاهای معامله شده در آن طراحی شده‌اند.
- سلف موازی استاندارد: این سلف‌ها به عنوان اوراق معاملاتی پشتوانه‌بندی شده بر محصولات تولیدی شرکت‌ها عرضه می‌شوند. ویژگی‌های این اوراق شامل مواردی همچون سررسید یک‌ساله، تأمین مالی بلندمدت برای صنایع بالادستی، امکان بهره‌گیری از سرمایه‌های عمومی در تأمین مالی صنایع، سود تضمین‌شده برای سرمایه‌گذار، و وجود بازار ثانویه برای تضمین نقدشوندگی اوراق با حداقل سود تعیین‌شده می‌باشد.
- گواهی سپرده کالایی: این اوراق به صورت گواهی معاملاتی برای تأمین مالی در بخش کشاورزی طراحی شده‌اند. این گواهی‌ها برای مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران متفاوت هستند؛ مصرف‌کنندگان پس از خرید می‌توانند محصول را تحویل بگیرند در حالی که سرمایه‌گذاران تنها به دنبال استفاده از نوسانات قیمتی این گواهی‌ها هستند و قصد تحویل فیزیکی محصول را ندارند.
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی: این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا به جای خرید و نگهداری کالا، اوراق مربوط به صندوق را خریداری کنند. با خرید این اوراق، سرمایه‌گذاران در عین حفظ مالکیت کالای موردنظر، مسئولیت نگهداری آن را ندارند. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران امکان سرمایه‌گذاری در کالاهای خاص فراهم می‌کنند.
نحوه ثبت نام در بورس کالا
مرحله نخست برای ورود به معامله بورس کالا چیست؟ در این قسمت نحوه ورود به بورس کالا را برای معامله و فعالیت در این بازار بررسی میکنیم.
ثبت نام در سامانه سجام
اولین مرحله برای ثبت نام بورس کالا و ورود به آن، ثبت نام در سامانه سجام و احراز هویت در این سامانه است.
ثبت نام در کارگزاری و دریافت کد بورس کالا
پس از ثبت نام در سامانه سجام و احراز هویت در آن نوبت به انتخاب کارگزاری مورد نظر می رسد. شما می توانید به صورت حضوری یا غیر حضوری در کارگزاری مورد نظر خود ثبت نام و افتتاح حساب کنید و سپس برای دریافت کد بورس کالا به سامانه EBGO مراجعه کرده و پس از انجام مراحل، کد بورس کالا را دریافت کنید.
در این مرحله شما می توانید فرم حساب وکالتی بانک مورد نظر را تکمیل کرده و با ارائه این فرم به بانک، حساب خود را به حساب وکالتی تبدیل کنید.
اما حساب وکالتی بورس کالا چیست؟ حساب وکالتی در واقع یک حساب بانکی است که به حساب معاملاتی یا حساب سرمایه‌گذاری شما متصل می‌شود. این حساب به شما امکان می‌دهد تا به صورت مستقیم و از طریق بانک مربوطه، وجوه لازم برای معاملات بورسی خود را استفاده کنید. استفاده از حساب وکالتی در بورس کالا به طور عمده الزامی است. چراکه برای انجام معاملات در بورس کالا نیاز به سرمایه یا وجوه مالی دارید که از طریق این حساب بانکی قابل دسترسی است.
نحوه خرید و فروش در بورس کالا
پس از طی کردن مراحل ثبت نام بورس کالا شما می توانید به خرید از بورس کالا و فروش در آن اقدام کنید. در ادامه نحوه خرید و فروش در بورس کالا را شرح میدهیم همچنین بررسی میکنیم شرایط خرید از بورس کالا چیست؟
برای خرید از بورس کالا و فروش در آن مراحل زیر را طی کنید:
- ثبت سفارش و پیشنهاد قیمت
- واریز سپرده مورد نیاز به حساب کارگزار نزد اتاق پایاپای
- انتقال سفارش به تالار معاملات
- شرکت در حراج توسط کارگزار و انجام معامله
- واریز باقیمانده وجه معامله
- تسویه اسنادی و مالی در اتاق پایاپای
- انتقال وجوه به حساب معامله‌گران پس از کسر هزینه‌ها
برای معامله برخی کالاها، ممکن است نیاز به مجوز یا استعلام از مراجع مختلف باشد و برخی از کالاها نیازمند حداقل حجم معین برای معامله هستند. همچنین، برخی از شرکت‌ها نیاز به استعلام یا تایید از مراجع مربوطه دارند.
مزایای بورس کالا
بورس کالا یک محیط معاملاتی است که عرضه و تقاضای کالاهای مختلف را فراهم میکند. این بازار مزایای بسیاری دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- شفافیت و اعتماد: بازار کالایی با بررسی کیفیت و اصالت کالاها و قیمت‌گذاری شفاف، اعتماد معامله‌گران را جلب میکند.
- قانونمندی و عدالت: معاملات در این بازار براساس قوانین و با رعایت عدالت انجام می‌شوند، که باعث کاهش فساد و ایجاد یک محیط قانونی و عادلانه می‌شود.
- مدیریت ریسک: این بازار امکاناتی برای مدیریت و انتقال ریسک‌های مرتبط با کالاها فراهم میکند.
- قیمتهای تضمین شده: کیفیت، کمیت و قیمت معامله مشخص و تضمین شده‌اند که به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهد.
- سرعت و کارایی: این بازار امکانات بیشتری را برای انجام معاملات سریعتر و موثرتر نسبت به مناقصات و مزایدات دیگر فراهم میکند.
- رسیدگی به اختلافات: وجود مراجع اختصاصی برای رسیدگی به اختلافات می‌تواند سرعت و کارآیی رسیدگی به این مسائل را افزایش دهد.
- امکان تأمین مالی: با استفاده از ابزارهای مالی مانند قراردادهای سلف و ساز و کار اوراق بهادار مبتنی بر کالا، امکان تأمین مالی برای بنگاه‌ها وجود دارد.
- کاهش هزینه‌های بازاریابی و فروش: حضور بازار مستقیم و بدون واسطه، می‌تواند هزینه‌های مرتبط با بازاریابی و فروش را کاهش دهد.
- شفافیت معاملات: بورس کالا با ایجاد شفافیت در معاملات، عواملی که ممکن است در حوزه فروش، منجر به ایجاد رانت شوند را حذف میکند و این باعث افزایش اعتماد معامله‌گران می‌شود.
- تسهیل در اخذ مجوز و استاندارد‌ها: برای عرضه کالاها، بازار کالایی می‌تواند در فرایند اخذ مجوزها و استانداردهای لازم، تسهیلات بیشتری ارائه دهد.
انواع قراردادها در بازار بورس کالای ایران
بازار بورس کالای ایران انواع مختلفی از قراردادهای معاملاتی را ارائه می‌دهد، این انواع شامل:
- قرارداد نقدی (Spot): در این نوع قرارداد، تحویل کالا و پرداخت مبلغ کامل معامله در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود. خریدار مبلغ معامله را همراه با هزینه‌های کارگزاری پرداخت کرده و سپس در مدت زمان کوتاهی کالا را تحویل می‌گیرد.
- قرارداد سلف (Forward): در این نوع قرارداد، توافق بر سر قیمت و تحویل کالا در زمانی مشخص در آینده صورت می‌گیرد. خریدار پرداخت مبلغ معامله را پیشاپیش انجام می‌دهد و در تاریخ تعیین‌شده کالا تحویل می‌شود.
- قرارداد نسیه (Credit): در این قرارداد، خریداران می‌توانند مبلغ معامله را در زمانهای مشخص شده پیش از تحویل کالا پرداخت کنند. تحویل کالا نیز در مدت زمان مشخص پس از انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد.
- قرارداد آتی (Futures): این قراردادها برای معاملاتی در آینده و بر اساس شرایط معین، از جمله قیمت و میزان تعهدات معین، استفاده می‌شوند. این قراردادها به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا بر اساس قیمتهای آینده کالاها معامله کنند.
- قرارداد اختیار معامله (Options): این نوع قرارداد به یک شخص اختیار معامله یا حق معامله فرد دیگری را می‌دهد. این قرارداد می‌تواند به صورت اختیار خرید و اختیار فروش باشد.
- قرارداد سلف موازی استاندارد: در این نوع قرارداد، کالای معینی بر اساس مشخصات قرارداد به فروش می‌رسد. وجه مذکور باید نقدی در مهلت تسویه و طبق مشخصات قرارداد، پرداخت و کالا در سررسید تحویل شود.
هر کدام از این انواع قراردادها، ویژگی‌ها و مزایای منحصربه‌فردی دارند که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند تا با توجه به نیازها و ریسک‌هایشان، در بازار بورس کالای ایران معامله کنند.
کلام پایانی
بورس کالا یک نوع بازار مالی است که به تبادل و معامله کالاهای مختلف از جمله محصولات کشاورزی، فلزات، انرژی، و سایر کالاهای تولیدی و صنعتی می‌پردازد. این بازار امکان خرید و فروش کالاها در زمان‌ها و قیمتهای مختلف را بر اساس قراردادهای معین فراهم میکند.
در بورس کالا، معاملات بر روی انواع قراردادها از جمله نقدی، سلف، نسیه، آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد صورت می‌گیرد. این قراردادها متناسب با نیازهای سرمایه‌گذاران، امکانات مالی، و ریسک‌هایشان طراحی شده‌اند.
یکی از مزایای اصلی بورس کالا که در رسانه آموزشی مکتب تی وی نیز به آن اشاره شده است، شفافیت و تضمین کیفیت کالاهای معامله شده است. این بازار باعث ایجاد اعتماد بین طرفین معامله و افزایش شفافیت در فرآیند معاملات می‌شود. همچنین، این بورس امکان تنوع و پوشش ریسک را برای سرمایه‌گذاران فراهم میکند و به کسانی که به دنبال سرمایه‌گذاری در کالاها هستند، فرصت مناسبی را ارائه می‌دهد.
به دلیل وجود انواع قراردادها و ابزارهای مالی، بورس کالا به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا با توجه به ریسک‌ها، نیازها و استراتژی‌هایشان، در معاملات بهتری شرکت کنند و از تغییرات بازار بهره‌مند شوند.