بررسی مهم‌ترین ویژگی‌های فرش هندی + قیمت فرش های هندی

فرش هندی یکی از نمونه‌های اصیل فرش های قدیمی دستبافت (Vintage Rugs Chicago) است که تحت تاثیر هنر و فرهنگ اصیل ایرانیان با سبک‌ها و طرح‌های خاص به صنعت فرش دستبافت وارد شده است. امروزه هند به دلیل قابلیت‌های بسیار در تولید مواد اولیه فرش ‌بافی یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان فرش دستبافت در جهان به شمار می‌رود و در واقع یکی از رقیبان اصلی فرش دستبافت ایرانی در بازار جهانی، فرش های هندی (Indian Rugs) هستند. با این تفاوت که هند تولیدات خود را از پشم، ابریشم و نخ پنبه و گره نامتقارن بافته و روانه بازار می‌کند. در ادامه شما را با مهم‌ترین ویژگی‌های فرش دستبافت هندی آشنا خواهیم کرد.

مهم‌ترین ویژگی فرش هندی

فرش هندی در واقع یک نوع فرش نیمه دستبافت است که به فرش «هندتافت» شناخته می‌شود. این نوع فرش از نظر ظاهری، کیفیت و نقش و طرح شباهتی زیادی به فرش‌های دستبافت و ماشینی دارد. اغلب مردم از سبک‌های مختلف فرش‌ هندی برای پوشش کف اتاق پذیرایی، اتاق خواب، پا دری و غیره استفاده می‌کنند. فرش‌های هندی انواع مختلفی دارند که از مشهورترین آنها می‌توان از فرش هندتافت، فرش بهتافت و فرش پرز بلند نام برد.

از مهم‎ترین ویژگی‌های فرش های هندی (Indian Rugs) می‌توان به مقرون به صرفه بودن آنها از نظر اقتصادی اشاره کرد. به طوری که خرید و فروش فرش‌های هندی در بازار ایران به دلیل قیمت کمتر آنها نسبت به فرش‌های دستبافت ایرانی رونق بسیاری دارد. البته کیفیت و تنوع فرش ایرانی را نداشته ولی به دلیل تورم و تغییرات مداوم قیمت کالاها در بازار داخلی، اغلب افراد با توان مالی محدود فرش دستبافت هندی را انتخاب ‌می‌کنند.

لازم به ذکر است، هندی‌ها مهارت و استعداد خاصی در ترکیب و تلفیق نقشه‌های متفاوت دارند و علاوه بر طرح‌های خارجی از نقشه‌های بومی مانند گل و گیاه و جانوران اساطیری و طرح و نقشه‌های ایرانی در بافت فرش‌های خود استفاده کرده‌اند.

همچنین از مشخصات فنی مهمی که هنگام خرید فرش اصیل دستبافت هندی باید به آنها توجه کرد، وجود چند سانتی‌متر اختلاف در قسمت‌های مختلف فرش، داشتن پرزهای درخشان و منعطف اشاره کرد که از الیاف طبیعی ضد حساسیت بافته شده است.

آشنایی با سبک‌های مختلف‌ فرش هندی

مردم هند با تاسی از هنر و فرهنگ اصیل ایرانیان در صنعت فرش ‌بافی به رشد قابل توجهی رسیده‌اند و در حال حاضر نیز سبک‌های مختلفی از این هنر زیبا را به دنیا معرفی کردند که در ادامه به معرفی سبک‌های مختلف‌ فرش هندی می‌پردازیم.

سبک فرش مغولی

این سبک فرش شباهت زیادی به فرش‌های ایرانی ندارد و طرح‌های آن با توجه به سلیقه و نیازهای منطقه مغول علاقه زیاد امپراتور مغول به گیاه‌شناسی شکل گرفته است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سبک مغولی نحوه ترکیب رنگ‌های مختلف موجود در طبیعت و زمینه تیره رنگ آن است.

سبک فرش عتیقه

اغلب فرش های قدیمی دستبافت (Vintage Rugs Chicago) موجود در هند بر گرفته از سبک فرش عتیقه هستند و از آنها در موزه‌های بزرگ محافظت و نگهداری می‌کنند. در این سبک از انواع طرح‌ها و نقش‌های اصیل ایرانی به صورت کپی استفاده شده است.

سبک فرش گل‌دار

فرش هندی گل‌دار یکی از رایج‌ترین انواع سبک‌های فرش  در این کشور است که در آن انواع گل‌های کوچک به صورت متراکم و دریف‌های افقی در کنار هم قرار گرفته‌اند. این سبک فرش به دلیل شباهت آن به سبک فرش‌های ایرانی طرفداران بسیاری داشته است.

سبک فرش پرتغالی

این سبک فرش‌های‌ هندی موسوم به فرش‌ پرتغالی بوده و دارای رنگ‌های تند و درخشانی هستند. طرح این نوع سبک فرش برگرفته از مناطقی چون شمال یا جنوب ایران یا مستعمره پرتغال در “گوا هند” است.

سبک فرش فیگور

سبک فیگور نوع دیگری از سبک‌ فرش‌های هندی است که اغلب با طرح صحنه شکار و حماسه هندوستان بافته می‌شود و شباهت زیادی به فرش‌های ایرانی دارد. همچنین به دلیل توزیع نامتقارن عناصر، اندازه و ابعاد بزرگ و نوع تصویری که در آن نقش بسته شده است از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بررسی انواع فرش هندی دستبافت

فرش‌های هندی با توجه به هر منطقه دسته‌بندی مختلفی دارند که در ادامه به معرفی و بررسی انواع فرش های هندی دستبافت می‌پردازیم.

• فرش آگرا (Agra Rug): اغلب فرش‌های هندی بافته شده در منطقه آگرا دارای طرح‌هایی مانند سبزه و گل، حیوانات و انسان هستند. همچنین در این سبک بیشتر از رنگ‌های آبی، قرمز، بنفش، طلایی استفاده می‌کنند. فرش‌های آگرا بسیار محکم و مقاوم بوده و اغلب برای استفاده در مکان‌های پر رفت‌وآمد خریداری می‌شوند.
• فرش آمریتسار (Amirstar Rug): فرش آمریتسار برای نخستین بار در منطقه آمریتسار حوالی کشمیر بافته شده است. این نوع فرش هندی از جنس پشم نرم و ضخیم و پنبه بافته می‌شود و از این نظر بسیار بادوام است. در بافت فرش آمریتسار استفاده از رنگ‌های روشن چندان مرسوم نیست و اغلب از رنگ‌های قرمز، سبز، آبی، قهوه‌ای و نارنجی استفاده می‌کنند.
• فرش سوزنی (Suzani Rug): برای بافت این نوع فرش از سبک و هنر سوزن‌دوزی با استفاده از ابزاری به نام قلاب استفاده می‌کنند و در آن عناصری مانند گل، میوه، درخت، پرندگان و حیوانات بیشتر به چشم می‌آید.
• فرش ایووری (Ivory Rug): برخلاف انواع فرش‌های هندی که پس زمینه قرمز لاکی دارند، این نوع فرش با زمینه کم‌رنگ و روشن با طرح‌های گل، حیوانات و صحنه‌های شکار بافته می‌شود.

تفاوت فرش هندی با فرش دستبافت ایرانی

همانطور که گفته شد فرش هندی از هنر و فرهنگ اصیل ایرانیان نشات گرفته است و ریشه در اواخر قرن شانزدهم میلادی دارد. در آن شاه هندوستان به ایران سفر کردند و در زمان بازگشت هنر قالیبافی را از ایران به همراه خود برد. این در حالی است که قدمت هنر قالیبافی در ایران به قرن دهم هجری قمری باز می‌گردد و هنرمندان بسیاری اقدام به طرح و نقش و نگارهای خاص ایرانی در بافت فرش‌های خود کردند و باعث ماندگاری این هنر در بازار جهانی شدند.

از تفاوت های بارز فرش دستبافت هندی و ایرانی، تنوع بسیار زیاد طرح، نقش و ابعاد فرش ایرانی است و در حال حاضر نیز در بازارهای بین‌المللی طرفداران بسیاری دارد. با وجود اینکه گستردگی طرح‌های فرش ایرانی زیاد است اما به دلیل تورم و نوسانات اقتصادی در بازار، فرش دستبافت هندی نیز در این گوی رقابت عقب نکشیده است و توانسته نظر بسیاری از خریداران را به سمت خود جلب کند.

جمع‌بندی

همانطور که در این مقاله گفته شد، رشد و توسعه صنعت فرش‌ در هندوستان مرهون زحمات و تلاش‌های بی‌وقفه هنرمندان ایرانی بوده است. هنرمندانی که در دوره پادشاهی اکبر مغول برای آموزش بافت فرش به این کشور سفر کردند و آنها را با هنر فرش دستبافت آشنا کردند. امروزه فرش دستبافت هندی که از پشم و ابریشم و نخ پنبه بافته می‌شود، دارای کیفیت بالا، جذابیت فوق‌العاده‌ای و دوام و مقاومت زیادی است و از این منظر طرفداران فراوانی دارد.  به دلیل شباهت زیاد طرح و نقش‌های فرش هندی به فرش‌های ایرانی در این مقاله به بررسی ویژگی‌های این نوع فرش پرداختیم.

در صورت تمایل به خرید فرش‌های هندی با بالاترین کیفیت‌ترین و قیمت مناسب و اقتصادی به مجموعه Rouzati Rugs مراجعه کنید. در مجموعه روضاتی راگ می‌توانید انواع فرش ‌های قدیمی دستبافت (Vintage Rugs Chicago) را مشاهده و مطابق با سلیقه و نیاز خود خریداری کنید.